Η Ψυχολογία είναι η μελέτη της εφικτής εξέλιξης του ανθρώπου και η μελέτη του εαυτού μας.
Δε χρησιμοποιούμε ούτε ένα μικρό μέρος των ικανοτήτων μας και των δυνάμεων μας.
Έχουμε ένα μεγάλο σπίτι γεμάτο με ωραία έπιπλα, με ένα δωμάτιο βιβλιοθήκης και πολλά άλλα δωμάτια και μένουμε στο υπόγειο.
Μιλάμε πάντα για τον εαυτό μας ως εγώ και υποθέτουμε ότι αναφερόμαστε συνέχεια στο ίδιο πράγμα, ενώ στην πραγματικότητα είμαστε χωρισμένοι σε εκατοντάδες διαφορετικά εγώ.
Αυτά τα εγώ αλλάζουν συνέχεια, το ένα πνίγει το άλλο, το ένα αντικαθιστά το άλλο και όλη αυτή η πάλη αποτελεί την εσωτερική μας ζωή.
Τα εγώ χωρίζονται σε διάφορες ομάδες, μερικές από τις οποίες ανήκουν στις σωστές διαιρέσεις των λειτουργιών του ανθρώπου.
Μερικές απ’ αυτές είναι εντελώς τεχνητές και δημιουργούνται από ορισμένες φανταστικές ιδέες που έχει ο άνθρωπος για τον εαυτό του.
Κάθε σκέψη, κάθε συναίσθημα, κάθε αίσθηση, κάθε επιθυμία, κάθε μ’ αρέσει, ή δεν μ’ αρέσει είναι ένα "εγώ". Για να μελετήσουμε "τον Εαυτό" είναι ανάγκη να μελετήσουμε τις μεθόδους παρατήρησης του εαυτού.
Οι λειτουργίες του Εαυτού είναι τέσσερεις:
Διανοητική, Συναισθηματική, Ενστικτώδης, Κινητική.
Οι Ενστικτώδεις είναι έμφυτες και αναφέρονται στην εσωτερική λειτουργία του οργανισμού, αναπνοή, λειτουργία καρδιάς, χώνεψη, γεύση, αφή κλπ.
Από τις εξωτερικές κινήσεις μόνο τα απλά αντανακλαστικά ανήκουν στην ενστικτώδη λειτουργία.
Γεννιόμαστε με τις ενστικτώδεις λειτουργίες, ενώ οι κινητικές μαθαίνονται, γράψιμο, ποδήλατο, ακόμα και το βάδισμα.
Η Διανοητική λειτουργία, η "Σκέψη", έχει τη μικρότερη ταχύτητα, ακολουθούν η Κινητική, η Ενστικτώδης και η Συναισθηματική, οι οποίες έχουν περίπου την ίδια ταχύτητα.
Στην παρατήρηση του εαυτού είναι ανάγκη να διαχωρίζομε τις τέσσερις λειτουργίες και να τις ταξινομούμε. Το δύσκολο είναι ότι ξεχνάμε να παρατηρούμε, γιατί γενικά δε θυμόμαστε τον εαυτό μας. Αν μπορείς να θυμάσαι τον εαυτό σου θα είχες τη θέληση να κάνεις ότι θέλεις.
"Ανάμνηση του εαυτού", σημαίνει έλεγχος των σκέψεων.
Συνειδητότητες
Συνειδητότητα είναι ένα ιδιαίτερο είδος επίγνωσης μέσα στον άνθρωπο, ανεξάρτητα από τη δραστηριότητα της διάνοιας. Είμαστε φτιαγμένοι να ζούμε σε τέσσερις καταστάσεις συνειδητότητας, Αλλά έτσι όπως είμαστε χρησιμοποιούμε μόνο τις δύο.
Τη μία όταν είμαστε ξύπνιοι και την άλλη όταν κοιμόμαστε.
Η τρίτη κατάσταση είναι η συνειδητότητα του εαυτού, που οι περισσότεροι άνθρωποι νομίζουν ότι την έχουν! Κατά την παρατήρηση του εαυτού αντιλαμβανόμαστε ότι δεν βρισκόμαστε στην τρίτη κατάσταση συνειδητότητας, ότι ζούμε μόνο στις δύο. Η τέταρτη κατάσταση είναι η αντικειμενική συνειδητότητα, η οποία είναι απρόσιτη για μας. Στην τέταρτη κατάσταση φθάνουμε μόνο μέσω της συνειδητότητας του εαυτού.
Δεν αποκτούμε συνειδητότητα
του εαυτού, όσο αυτός πιστεύει
ότι την έχει
Μια από τις μεγάλες ψευδαισθήσεις που έχομε και από τις πιο δύσκολες στην καταπολέμηση είναι η πεποίθηση μας ότι μπορούμε και «πράττουμε».
Δεν παραδεχόμαστε ότι τα πράγματα συμβαίνουν μηχανικά. Το κακό γίνεται πάντοτε μηχανικά, ενώ το καλό γίνεται πάντα συνειδητά. Αν προσπαθήσεις να έχεις επίγνωση του εαυτού σου θα δεις ότι δεν μπορείς να το κάνεις.
Το κύριο εμπόδιο για την απόκτηση της συνειδητότηταςτου εαυτού είναι ότι νομίζουμε πως την έχουμε. Δεν θα αποκτήσει κανείς ποτέ συνειδητότητα του εαυτού όσο πιστεύει ότι την έχει. Όλη η ιστορία είναι φτιαγμένη από ανθρώπους που κοιμούνται….
Άνθρωποι που κοιμούνται:
- Μάχονται, θεσπίζουν νόμους, δείχνουν υπακοή, ή αρνούνται υπακοή σ’ αυτούς.
Για να αναπτυχθούμε πρέπει να ξυπνήσουμε και να παλέψουμε με τη μηχανικότητα μας.
Η ζωή του ανθρώπου μηχανή, ελέγχεται από το τυχαίο, διότι τα πράγματα στην καθημερινή ζωή συμβαίνουν μηχανικά,τυχαία. Όταν αναπτύξουμε θέληση, παύουμε να είμαστε κάτω από το νόμο του τυχαίου. Όπως είμαστε τώρα, πάντοτε θα βρισκόμαστε κάτω από μια ορισμένη πιθανότητα του τυχαίου. Σιγά – σιγά όμως μπορούμε να μειώσουμε τις πιθανότητες των τυχαίων γεγονότων.
Η θεωρία των τυχαίων γεγονότων είναι απλή:
Συμβαίνουν μόνο όταν ο χώρος είναι κενός, αν ο χώρος είναι κατειλημμένος από συνειδητές πράξεις δεν μπορούν να συμβούν. Όσο περισσότερο έλεγχο έχουμε στον εαυτό μας, τόσο περισσότερο αλλάζει ο νόμος του τυχαίου.
Όταν σταματήσουν τα εσωτερικά τυχαία γεγονότα μέσα μας, αυτό θα μας κάνει πιο ελεύθερους από τα εξωτερικά τυχαία γεγονότα. Θέληση σημαίνει απελευθέρωση από τη μηχανική κατάσταση.
Η "Άγνωστη", η Δύσκολη, Επίγνωση
Ότι κι αν κάνουμε, ότι κι αν σκεφτόμαστε, ότι κι αν νιώθουμε, δε θυμόμαστε τον εαυτό μας. Δεν αντιλαμβανόμαστε ότι είμαστε παρόντες, ότι έχουμε επίγνωση, συνειδητότητα, ότι είμαστε εδώ. Πρέπει να έχεις επίγνωση του εαυτού σου την ίδια στιγμή που συμβαίνουν τα γεγονότα.
Η επίγνωση του εαυτού είναι η μεγαλύτερη δυνατή αλλαγή στον άνθρωπο.
Κάθε μέρα μπορείς να βρίσκεις χρόνο για να συνειδητοποιείς ότι δεν θυμάσαι τον εαυτό σου. Αυτό θα σε φέρει βαθμιαία στην ανάμνηση του εαυτού.
Αν γίνουμε ενσυνείδητοι αρχίζουμε να βλέπομε πράγματα, για τα οποία δεν έχουμε ιδέα. Να θυμάσαι τον εαυτό σου τρεις τέσσερις φορές την ημέρα, τις ίδιες ώρες και με το σταμάτημα των σκέψεων η ανάμνηση του εαυτού θα έρχεται από μόνη της στα μεταξύ διαστήματα όταν τη χρειάζεσαι.
Συνέχισε να παρατηρείς και θα δεις ότι υπάρχει ένα μέρος μέσα σου, όπου θα είσαι ήσυχος, ήρεμος και τίποτε δε θα μπορεί να σε ενοχλήσει. Είναι ανάγκη να θυμόμαστε τον εαυτό μας, ιδίως όταν πάμε να κάνουμε κάτι κακό και να μην το κάνουμε.
Όσο περισσότερο θυμόμαστε τον εαυτό μας, τόσο περισσότερο έλεγχο θα έχομε και θα μπορούμε να σταματάμε ορισμένες εντυπώσεις. Αυτές θα έρχονται, αλλά δε θα διεισδύουν.
Όλη μας η ζωή έχει ένα μόνο σκοπό: Να αποφεύγουμε τα δυσάρεστα συναισθήματα. Ότι δυσάρεστο συνειδητοποιούμε σχετικά με τον εαυτό μας το αποφεύγουμε, Και αυτός είναι ο κύριος λόγος που μας κρατά «κοιμισμένους».
Ευτυχία είναι αρμονία ανάμεσα στις εξωτερικές περιστάσεις και τις εσωτερικές εκδηλώσεις. Τίποτα δε συμβαίνει τη στιγμή που συμβαίνει, η ανάγκη να συμβεί δημιουργήθηκε πολύ καιρό πριν.
Νομίζουμε ότι μπορούμε να πάρουμε κάποια απόφαση και να ενεργήσουμε ανάλογα.
Στην πραγματικότητα μας εξουσιάζουν οι εξωτερικές επιδράσεις και όχι οι εσωτερικές αποφάσεις. Τίποτα δε χαρίζεται, μόνο αγοράζεται.
Τα πράγματα δεν πέφτουν από τον ουρανό, δεν βρίσκονται τυχαία, πρέπει να τα αγοράσουμε.
Μάσκες
Οι άνθρωποι φοράνε το ένα ή το άλλο είδος μάσκας και πιστεύουν πως είναι ακριβώς σαν τη μάσκα αυτή,
- Ενώ στην πραγματικότητα είναι διαφορετικοί. Ο καθένας μας έχει πολλές μάσκες, όχι μόνο μία. Όταν αισθάνεσαι κατάθλιψη ή εκνευρισμό, προσπάθησε να θυμηθείς τον εαυτό σου. Θα δεις ότι αυτός που αισθάνεται κατάθλιψη δεν είναι ο εαυτός σου,
- Αλλά η φανταστική ιδέα που έχεις για τον εαυτό σου. Η πρόοδος του ανθρώπου αρχίζει από τη στιγμή που θα αντιληφθεί, ότι άλλο είναι αυτός ο ίδιος, - Και άλλο είναι η φανταστική εικόνα που έχει φτιάξει για τον εαυτό του.
Επιθυμίες
Ο άνθρωπος εξουσιάζεται από τις επιθυμίες του και καταντά το παιχνιδάκι των διαθέσεων και των εξωτερικών εντυπώσεων. Η θέληση μπορεί να οριστεί σαν η συνισταμένη των επιθυμιών. Οι άνθρωποι με ισχυρή θέληση συνήθως έχουν μια κυρίαρχη επιθυμία, που μπροστά σ’ αυτήν εξαφανίζονται όλες οι άλλες. Ο κόσμος είναι ένας κόσμος άπειρων δυνατοτήτων. Ο νους ακολουθεί την ανάπτυξη των δυνατοτήτων προς μια μόνο κατεύθυνση. Τα πάντα είναι μέσα στον άνθρωπο και δεν υπάρχει τίποτα έξω απ’ αυτόν.
Ο χρόνος δεν είναι όρος της ύπαρξης του σύμπαντος,
- Αλλά μόνο ένας όρος αντίληψης του κόσμου από τηνψυχική μας συσκευή,
- Που επιβάλλει στον κόσμο χρονικούς όρους, διότι διαφορετικά δε θα μπορούσε να το συλλάβει. Αν ο άνθρωπος σκεφτεί το άπειρο, το αντιλαμβάνεται σαν έξω απ’ αυτόν. Στην πραγματικότητα το άπειρο είναι μέσα του.
Αντιφατικές συνειδητότητες
Ο άνθρωπος αποτελείται από τεράστιο αριθμό ζωών: Κάθε μέρος του σώματος, κάθε όργανο, κάθε ιστός, κάθε κύτταρο, έχει την ξεχωριστή ζωή του και την ξεχωριστή του συνειδητότητα. Οι εσωτερικές (αυτές) συνειδήσεις ακούν συνεχώς τη φωνή του λογικού και των συγκινήσεων. Η εγκεφαλική συνειδητότητα έχει άγνοια γι’ αυτό και τους δίνει χιλιάδες διαφορετικές υποβολές,
- Που συχνά είναι αντιφατικές, παράλογες και βλαβερές για τον οργανισμό.
Οι εσωτερικές συνειδητότητες είναι ένα επαρχιακό πλήθος που ακούει τις γνώμες των κατοίκων της πρωτεύουσας, ακολουθούν τα γούστα τους και μιμούνται τους τρόπους τους.
Τα όσα «λένε» ο νους και το συναίσθημα, τα όσα κάνουν, όσα επιθυμούν, όσα φοβούνται, γίνονται αμέσως γνωστά στις πιο απόμακρες και σκοτεινές γωνιές του οργανισμού.
Το στομάχι μπορεί να υπνωτιστεί από ορισμένες παράλογες γεύσεις καθαρά «αισθητικού» χαρακτήρα.
Η καρδιά, τα νεφρά, το συκώτι, τα νεύρα, οι μυς, μπορούν να υποταγούν σε υποβολές που τους δίνονται ασυνείδητα με σκέψεις και συναισθήματα.
Η εξουσία των ιδεών μας, των απόψεών μας
Αν δεν επιθυμούμε να είμαστε στην εξουσία των ασυνείδητων αυτό-υποβολών, πρέπει να προσέχουμε τις λέξεις που χρησιμοποιούμε όταν μιλάμε στον εαυτό μας.
Θα πρέπει να θυμόμαστε όλους αυτούς στο σκοτάδι, που κρυφακούν στις πόρτες της συνειδητότητας μας,
- Που βγάζουν τα δικά τους συμπεράσματα απ’ όσα ακούν,
- Που υποτάσσονται με ευκολία σε πειρασμούς και φόβους κάθε λογής και αρχίζουν να στριφογυρίζουνπανικόβλητοι και μόνο με τη σκέψη ότι μπορεί να χάσουμε το τραίνο ή κάποιο κλειδί.
Πρέπει να μάθουμε να υπολογίζουμε τη σημασία αυτών των εσωτερικών πανικών.
«Τι φρικτός καιρός», που λέγεται με πολύ συναίσθημα, οι εσωτερικές συνειδητότητες το καταλαβαίνουν με το δικό τους τρόπο,
- «Τώρα που ο καιρός είναι φρικτός, δεν υπάρχει ελπίδα, διέξοδος και δεν αξίζει να ζει κανείς, ή να δουλεύει».
Τα αρνητικά συναισθήματα είναι οι πιο καλοί αγωγοί του κακού, γιατί είναι από τα πιο μηχανικά πράγματα που έχομε.
Πρέπει να αντιληφθούμε πόσο συχνά μας κυβερνούν και μας εξουσιάζουν όχι τα πράγματα αυτά καθαυτά, αλλά οι ιδέες μας για τα πράγματα, οι απόψεις μας για τα πράγματα. Το αρνητικό συναίσθημα οδηγεί στην αρρώστια, ψυχική και σωματική και σε όλες τις δυστυχίες της ανθρωπότητας.
Η Ταύτιση είναι Σκλαβιά
Να νιώθεις απλά και μόνο τον πόνο δεν είναι αρνητικό συναίσθημα,
* Όταν όμως μπαίνουν μέσα η φαντασία ή και η ταύτιση, τότε γίνεται αρνητικό συναίσθημα. Οι άνθρωποι που είναι γεμάτοι αρνητικά συναισθήματα και ταύτιση,
* Προκαλούν παρόμοιες αντιδράσεις και στους άλλους ανθρώπους. Οι άλλοι άνθρωποι δεν έχουν τόση δύναμη επάνω μας όση νομίζουμε,
* Εκτός εάν υπάρχει ταύτιση με αυτούς. Αν δεν ταυτίζεσαι είσαι ελεύθερος.
Η Διάνοια των Αισθήσεων
Η λογική σκέψη φυλακίζει τον άνθρωπο στην ύλη, στο φαινομενικό κόσμο. Η επαφή με την αλήθεια, με την εσώτερη πραγματικότητα δεν μπορεί να συνδυαστεί με τη διασκέδαση ή τη διέγερση της διάνοιας και των αισθήσεων.
Πρέπει να νηστέψεις από την ύλη που σου προσφέρουν σαν εντυπώσεις οι εξωτερικές αισθήσεις σου. Ο άνθρωπος ζει με:
* Την ικανοποίηση των ορέξεων του, τους φόβους και της ματαιοδοξία του.
* Διασκεδάσεις και γιορτές και ηλίθια ανταγωνιστικά αθλήματα.
* Την απληστία για το κέρδος και τον αισθησιασμό.
* Την ανιαρή και νωθρή εργασία και τις έγνοιες και τις αγωνίες της κάθε μέρας. Πιο πολύ απ’ όλα ζει με την υποταγή και την απόλαυση, (από άγνοια), της υποταγής.
Ο Ατομικός Άνθρωπος
Μια φυλή ή ένα έθνος θεωρούμενο σαν ένας οργανισμός δεν έχει τίποτα το κοινό με τον υψηλά ανεπτυγμένο και περίπλοκο οργανισμό ενός ανθρώπου. Σε σύγκριση με ένα ξεχωριστό άνθρωπο, μια φυλή ή ένα έθνος σαν οργανισμός βρίσκεται σε πολύ χαμηλό επίπεδο:
* Στο επίπεδο των ζωοφύτων, άμορφοι οργανισμοί, κατά το μεγαλύτερο μέρος ακίνητοι, μαζικοί, όντα που δεν έχουν ειδικά όργανα και η ζωή τους συνίσταται στο να τρώνε το ένα το άλλο. Η όλη ιστορία της ανθρωπότητας, η ιστορία των πολέμων μεταξύ των λαών και φυλών, είναι μια διαδικασία των ζωοφύτων, που τρώνε το ένα το άλλο.
Οι λαοί δεν δημιουργούν τίποτα, μόνο καταστρέφουν.
Μόνο οι ατομικοί άνθρωποι δημιουργούν και βέβαια η πρωτοβουλία καταστροφής σε μεγάλη κλίμακα "Aνήκει πάντοτε σε Ατομικούς Ανθρώπους" και οι μάζες είναι μόνο το "Εκτελεστικό Όργανο".
Η τραγωδία του ανθρώπου σαν άτομο βρίσκεται στο γεγονός,
* Ότι αυτός ζει μέσα στην πυκνή μάζα ενός κατώτερου όντος, (λαού),
* Και όλη του η δράση τίθεται στην υπηρεσία των καθαρά φυτικών λειτουργιών του τυφλού αυτού κολλώδους οργανισμού. Η όλη ζωή του ανθρώπου, η συσσώρευση πλούτου, ή δύναμης, ή μάθησης, είναι το χτίσιμο ενός πύργου της Βαβέλ,
* Διότι αναγκαστικά θα καταλήξει στην καταστροφή, στο θάνατο,
* Που είναι η μοίρα κάθε όντος που δεν μπορεί να περάσει στο επίπεδο του είναι. Ο άνθρωπος είναι μια πολλαπλότητα, το όνομα του ανθρώπου είναι λεγεώνα. Ο άνθρωπος είναι χωρισμένος σ’ ένα πλήθος από μικρά εγώ,
* Κι έτσι εξηγείται το γεγονός ότι οι άνθρωποι παίρνουν τόσο συχνά αποφάσεις και τις εκτελούν τόσο σπάνια.
Κάποιος αποφασίζει να σηκώνεται νωρίς από την επόμενη μέρα. Την απόφαση αυτή την παίρνει ένα εγώ ή μια ομάδα εγώ. Αλλά το να σηκώνεται νωρίς είναι υπόθεση ενός άλλου εγώ, που δε συμφωνεί καθόλου με την απόφαση, ή μπορεί να έχει άγνοια. Φυσικά ο άνθρωπος δε θα σηκωθεί νωρίτερα το άλλο πρωί και το βράδυ θα αποφασίσει πάλι να σηκώνεται νωρίς. Έτσι περνάμε ολόκληρη ζωή εξοφλώντας τα γραμμάτια των μικρών, τυχαίων εγώ.
Το σήμερα είναι αυτό που είναι γιατί το χθες ήταν αυτό που ήταν.
Αν θέλεις να γνωρίσεις το μέλλον σου πρέπει πρώτα να γνωρίσεις τον εαυτό σου. Η μελέτη του εαυτού είναι η εργασία, ή ο δρόμος που οδηγεί στη γνώση του εαυτού. Η βασική μέθοδος μελέτης του εαυτού είναι η παρατήρηση του εαυτού,
* Και πρέπει ν’ αρχίσουμε να παρατηρούμε τον εαυτό μας,
* Σαν να μη τον γνωρίζομε καθόλου, σαν να μην τον είχαμε παρατηρήσει ποτέ. Παρατηρώντας πρέπει να ξεχωρίζομε τις 4 βασικές λειτουργίες:
* Τη διανοητική,
* συναισθηματική,
* κινητική και
* ενστικτώδη.
Όλες οι εντυπώσεις κατατάσσονται στις κατηγορίες αυτές. Δεν θα πρέπει να υποκαθιστά το ένα κέντρο το άλλο.
. Όταν το συναισθηματικό κέντρο λειτουργεί αντί για το διανοητικό, Προκαλεί άσκοπη νευρικότητα και βιασύνη σε περιπτώσεις που επιβάλλεται ήρεμη κρίση και περίσκεψη.
. Αντίθετα το διανοητικό κέντρο, όταν κάνει τη δουλειά του συναισθηματικού κέντρου, Προκαλεί περίσκεψη σε καταστάσεις που απαιτείται γρήγορη απόφαση. Ο νους δεν μπορεί να εκτιμήσει τις αισθήσεις, και τις κινήσεις.
Μόνο όταν αρχίσει να θυμάται τον εαυτό του, ξυπνάει πραγματικά ο άνθρωπος.
«Γρηγορείτε, μην κοιμάστε», έλεγε ο Χριστός, και δεν είναι σχήμα λόγου.
Η παρατήρηση του εαυτού κάνει τον άνθρωπο να συνειδητοποιήσει ότι δε θυμάται τον εαυτό του.
Στις πιο συνηθισμένες περιπτώσεις, ο άνθρωπος ταυτίζεται με το τι σκέφτονται οι άλλοι για το άτομο του,
* Με τη συμπεριφορά τους και με τη στάση τους απέναντι του,
* Και αυτό συνεπάγεται τεράστια απώλεια ενέργειας.
Από τα πρώτα πράγματα που πρέπει να μάθει ο άνθρωπος είναι:
* Να παρατηρεί και να νιώθει τη μυϊκή ένταση και να μπορεί να χαλαρώνει τους μυς του.
Η ψυχή έχει τη γνώση. Όλη η γνώση περιέχεται στην ψυχή του ανθρώπου. Όλα τα βασίλεια της φύσης ζουν μέσα στον άνθρωπο. Ο άνθρωπος είναι ένα μικρό σύμπαν. Μέσα του πραγματοποιείται συνεχής θάνατος και συνεχής γέννηση, ένα αδιάκοπο αλληλοφάγωμα, το καταβρόχθισμα του αδύναμου από τον ισχυρό, η εξέλιξη και ο εκφυλισμός.
______________________________________
Καθηγητές της "Μελέτης του Εσώτερου", και της "Ανθρώπινης Ψυχής":
Πήτερ Ουσπένσκυ, Καρλ Γιουνγκ, Ιρβινγκ Γιάλομ, Λόμπσαν Ράμπα,
Μ. Σκοτ Πεκ
Scholeio.com