 |
| Εικόνα αριθ. 15. Μάχη των Μύλων της Ναυπλίας. Χειρ Δ. Ζωγράφου, υδατογραφία σε χαρτόνι. |
Το ντοκυμαντέρ του Μακρυγιάννη για τον απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων.
Μια καταγραφή του "μπαρμπα Γιάννη", μια προσπάθεια να αφήσει ίχνη στους επόμενους οραματιστές πατριώτες...
Μη και χαθούν η λεβεντιά, η καρδιά, το όραμα, το αίμα της ράτσας...
Μη και χαθούν η λεβεντιά, η καρδιά, το όραμα, το αίμα της ράτσας...
εικόνα δέκατη πέμπτη: Μάχη των Μύλων της Ναυπλίας.
1. Οι Μύλοι της Ναυπλίας.
2. Το σπίτι όπου εκρατούσεν ο Μακρυγιάννης με το σώμα του.
3. Το σπίτι οπού εβαστούσεν ο Υψηλάντης με τους ανθρώπους του.
4. Το σπίτι οπού εβαστούσεν ο Χ΄΄. Στεφανής και άλλοι.
5. Θέσις οπού εκρατούσεν ο Κωσταντίνος Μαυρομιχάλης και χ΄΄. Μιχάλης με το σώμα των.
6. Ο κήπος και οι πύργοι αυτού.
7. Το τακτικόν του Ιμπραήμ την άλλην ημέραν πολλά πρωί εκυρίευσεν τον κήπον και τους πύργους, ανχωρημένη η Ελληνική βάρδια από πρωτύτερα.
8. Βλέποντας τους ο Μακρυγιάννης οπού εκυρίευσαν την θέσιν του κήπου, επήρεν το σώμα του και περνούν από την πόρταν του μύλου και από τα τείχη του νερού και τους βάρεσεν από τα όπισθεν, και βιασμένον το τακτικόν έστρεψεν εις τα οπίσω
9. και έβαλαν τα όπλα των εις την γραμμήν και εξεμεσημέριασαν.
10. Προς το δειλινόν εξαναπήγεν ο Μακρυγιάννης με το σώμα του και τους έδωσεν αιτίαν και εκινήθησαν εκ δευτέρου οπίσω και εξανακυρίευσαν την ιδίαν θέσιν του κήπου.
11. Εις τον ίδιον καιρόν εκινήθησαν και οι κολώνες από το Παλαιόκαστρον, οπού ήταν με τον Ιμπραΐμη, και εμβήκαν όλες εις τον κήπον.
12. Ο Υψηλάντης με τους Κρήτας και με το σώμα του έπιασαν τον μήλον τον μικρόν.
13. Οι Έλληνες με τα τρία μυστικά τους εκτύπησαν γενικώς και τους εχάλασαν τρείς φορές του Τούρκους και εκέρδισαν την θέσιν.
Έγινε σκοτωμός εις του Τούρκους ομού και λαβωμένοι περίπου των 500.
Από τους Έλληνας εσκοτώθη ένας μόνον από το σώμα του Μακρυγιάννη λεγόμενος Κατζούδας και επληγώθη άλλος ένας και ο Μακρυγιάννης.
Το όλον των Τούρκων ήτον έως 7 χιλιάδες. Οι Έλληνες οπού ήτον από το πρώτον εκεί ήτον έως 250.
Ύστερον ήλθεν το Λιακόπουλον με άλλους 40 και ευρέθη εις τον τρίτον πόλεμον. Έπειτα ήλθεν ο Κάρπος με 60 νομάτους τακτικόν Έλληνικόν.
14. Η φρεγάτα του Ντερινή οπού ήτον εκεί αραγμε΄νη.
15. Όσα καΐκια ήτον εκεί τα εδιώξαμεν πρότερον δια να μην φύγουν οι Έλληνες.
16. Πήγαν τον Μακρυγιάννην εις την φρεγάταν και του έκαμαν μεγάλας περιποιήσεις.
* Οι σημειώσεις είναι του Μακρυγιάννη. Κάθε πίνακας έχει τις δικές του σημειώσεις-περιγραφές, καθώς και "κατάλογο" ονομάτων των αγωνιστών κάθε μάχης, όπως τα κατέγραφε στο μυαλό του και σε σημειώσεις, όταν "ειρήνευε" στο ξαπόσταμά του. Είναι αυθεντικές και το perasma δεν έχει κάνει καμία διόρθωση ορθογραφική, γραμματικής, ή συντακτικού.
* Μελέτημα Σπ. Βασιλείου, δημοσιευμένο στα "Ελεύθερα γράμματα" στις 22/3/1946.
Ο Στρατηγός Μακρυγιάννης, ο ατόφιος αυτό Ρουμελιώτης αγωνιστής του 21, που έμαθε την αλφαβήτα για να προσθέσει ένα ακόμα όπλο στο σελάχι του, θέλοντας ν' αποστωμώσει του "χαμερπείς" που στρεβλώσανε την ιστορική αλήθεια "εστοχάσθη" να μιλήσει με τη γλώσσα της ζωγραφικής στους αγράμματους συμπολεμιστές του, ακριβώς όπως οι παλιοί εκείνοι τεχνίτες που ιστορούσανε τα Ευαγγέλια και πλάι στο κείμενο ζωγραφίζανε σε μικρογραφίες τα επεισόδια της Γραφής για τον αναλφάβητο αναγνώστη.
Σημείωση: οι πίνακες του Π. Ζωγράφου - Μακρυγιάννη και τα θέματα
* Σύνολο παραστάσεων: 26
* Σύνολο πινάκων 129 σε 5 σειρές και 4 ανεξάρτητα αντίγραφα
* χρόνος κατασκευής: 1836 - 1839
Κατηγορίες θεμάτων: 3
Κατηγορία Α': Πολεμικά γεγονότα. Πίνακες 21. Αναφέρονται: 9 στην Α. Στερεά, 3 στην Δ. Στερεά, 2 στην Ήπειρο, 4 στην Πελοπόννησο, 1 στην ναυμαχία του Ναυαρίνου και 2 στην δράση του στόλου.
Κατηγορία Β': Συμβολισμοί. Πίνακες 4. Διασώθηκαν 3. Αναφέρονται: Ο πρώτος στη άλωση της Πόλης και την υποδούλωση, στους κλέφτες, στον Ρήγα. Ο δεύτερος, στη Θεία απόφαση για την απελευθέρωση της Ελλάδας, κάτω από την προστασία των μεγάλων Δυνάμεων υπό το σκήπτρο του Όθωνα. Ο τρίτος, παριστάνει κατάλογο φιλελλήνων και την Ελλάδα στην κορυφή με ένα φτερό γραφίδα στο ένα χέρι και ένα στεφάνι στο άλλο. Ο τέταρτος, παρίστανε την Ελλάδα ξαπλωμένη με ξέπλεκα μαλλιά και τον Αρμανσμπέργκ να της βγάζει την καρδιά. (Σημείωση: Ο πίνακας αυτός καταστράφηκε από τον ίδιο το ζωγράφο, ίσως από φόβο, και έτσι δεν συμπεριελήφθηκε ποτέ σε κάποια από τις 5 σειρές).
Κατηγορία Γ': Προσωπογραφία του Μακρυγιάννη η οποία μέχρι σήμερα δεν βρέθηκε.
Από τους πίνακες του Π. Ζωγράφου και των παιδιών του, υπάρχουν 60 κομμάτια. Ήτοι: 2 πλήρεις σειρές από 24 πίνακες, μία λειψή από 8 κομμάτια και 4 εικόνες εκτός σειράς. Γνήσιοι πίνακες του Π. Ζωγράφου θεωρούνται 8, ζωγραφισμένοι με τέμπερα πάνω σε ξύλο, ανυπόγραφοι και χρησίμευαν μαζί με τους υπόλοιπους της σειράς, ως πρότυπα για την κατασκευή των επομένων 4 σειρών. Οι πίνακες των επομένων 4 σειρών είναι υδατογραφίες πάνω σε χοντρό χαρτόνι και φέρουν υπογραφή Δημ. Ζωγράφος.
Στο Ιστορικό Μουσείο σώζονται 8 εικονογραφίες.
* Σύνολο πινάκων 129 σε 5 σειρές και 4 ανεξάρτητα αντίγραφα
* χρόνος κατασκευής: 1836 - 1839
Κατηγορίες θεμάτων: 3
Κατηγορία Α': Πολεμικά γεγονότα. Πίνακες 21. Αναφέρονται: 9 στην Α. Στερεά, 3 στην Δ. Στερεά, 2 στην Ήπειρο, 4 στην Πελοπόννησο, 1 στην ναυμαχία του Ναυαρίνου και 2 στην δράση του στόλου.
Κατηγορία Β': Συμβολισμοί. Πίνακες 4. Διασώθηκαν 3. Αναφέρονται: Ο πρώτος στη άλωση της Πόλης και την υποδούλωση, στους κλέφτες, στον Ρήγα. Ο δεύτερος, στη Θεία απόφαση για την απελευθέρωση της Ελλάδας, κάτω από την προστασία των μεγάλων Δυνάμεων υπό το σκήπτρο του Όθωνα. Ο τρίτος, παριστάνει κατάλογο φιλελλήνων και την Ελλάδα στην κορυφή με ένα φτερό γραφίδα στο ένα χέρι και ένα στεφάνι στο άλλο. Ο τέταρτος, παρίστανε την Ελλάδα ξαπλωμένη με ξέπλεκα μαλλιά και τον Αρμανσμπέργκ να της βγάζει την καρδιά. (Σημείωση: Ο πίνακας αυτός καταστράφηκε από τον ίδιο το ζωγράφο, ίσως από φόβο, και έτσι δεν συμπεριελήφθηκε ποτέ σε κάποια από τις 5 σειρές).
Κατηγορία Γ': Προσωπογραφία του Μακρυγιάννη η οποία μέχρι σήμερα δεν βρέθηκε.
Από τους πίνακες του Π. Ζωγράφου και των παιδιών του, υπάρχουν 60 κομμάτια. Ήτοι: 2 πλήρεις σειρές από 24 πίνακες, μία λειψή από 8 κομμάτια και 4 εικόνες εκτός σειράς. Γνήσιοι πίνακες του Π. Ζωγράφου θεωρούνται 8, ζωγραφισμένοι με τέμπερα πάνω σε ξύλο, ανυπόγραφοι και χρησίμευαν μαζί με τους υπόλοιπους της σειράς, ως πρότυπα για την κατασκευή των επομένων 4 σειρών. Οι πίνακες των επομένων 4 σειρών είναι υδατογραφίες πάνω σε χοντρό χαρτόνι και φέρουν υπογραφή Δημ. Ζωγράφος.
Στο Ιστορικό Μουσείο σώζονται 8 εικονογραφίες.
Scholeio.com
