Το παράπονο της Αρχαίας Πελλάνας

    Στην κοίτη του ποταμού Ευρώτα, κοντά στους πρόποδες του Ταΰγετου και είκοσι τέσσερα χιλιόμετρα βόρεια της Σπάρτης κοιμάται ήσυχη η αρχαία Πελλάνα.... κι αν προσθέσετε ακόμα διακόσια χιλιόμετρα φτάνετε στην Αθήνα. Ο Δήμος της Πελλάνας που ανήκει στο Νομό Λακωνίας έχει λίγους κατοίκους και πολύ παράπονο.
Η σύγχρονη Πελλάνα, που μέχρι το 1912 "άκουγε" στο όνομα Γεωργιτσιάνικα Καλύβια και μέχρι το 1932 σκέτο Καλύβια, βρίσκεται κοντά στη αρχαία Πελλάνα, με λείψανα
πρωτοελλαδικών, Μυκηναϊκών και ελληνιστικών χρόνων.
Ο Όμηρος στην "Ιλιάδα" του επιβεβαιώνει την ύπαρξή της και περιγράφει πως την εποχή εκείνη υπήρχαν 10 Πόλεις:
«…οι δε είχον κοίλην Λακεδαίμονα κητώεσσαν, Φαρίν τε Σπάρτην τε πολυτρήρωνά τε Μέσσην, Βρυσειάς τα ενέμοντο και Βρυσειάς τ᾽ ἐνέμοντο καὶ Αὐγειὰς ἐρατεινάς, οἵ τ᾽ αρ᾽ Ἀμύκλας εἶχον Ἕλος τ᾽ ἔφαλον πτολίεθρον, οἵ τε Λάαν εἶχον ἠδ᾽ Οἴτυλον ἀμφενέμοντο …» 

(Ομήρου Ιλιάδα, Ραψωδία Β΄, στίχοι 581 – 585). 

 

Στις μέρες μας συναντάμε όλες τις πόλεις αυτής της αναφοράς είτε ως μικρά χωριά είτε απλά ως τοπωνύμια. Όλες εκτός από μία... Η μοναδική Πόλη που δεν έχει ανακαλυφθεί ακόμη και αποτελούσε πονοκέφαλο όχι μόνο στους ιστορικούς και περιηγητές, αλλά και στους ίδιους τους αρχαιολόγους ήταν η Λακεδαίμων. Ο Όμηρος δίνει στην Λακεδαίμονα δύο επίθετα «κοίλην» και «κητώεσσαν». Το κοίλην είναι εύκολο να εξηγηθεί, πρόκειται για μια περιοχή που μοιάζει με γούβα. Το κητώεσσαν όμως σημαίνει γεμάτη με κήτη δηλαδή θαλάσσια θηλαστικά (δελφίνια, φώκιες κ.ά.), οι γεωτρήσεις τα τελευταία χρόνια απέδειξαν ότι το υπόστρωμα στην Λακεδαίμονα είναι πλούσια σε λιγνίτη. Πλην του λιγνιτικού στρώματος υπήρχαν και τα απολιθώματα των κητών. Αρκετούς  αιώνες αργότερα τον 4ο ή 3ο αι. π.Χ., όταν η Σπάρτη διέτρεχε μεγάλο κίνδυνο τοίχισε την ακρόπολη της Πελλάνας με εκείνο το στιβαρό τείχος που αναφέρει ο περιηγητής Παυσανίας στα "Λακωνικά" του, μαζί το ιερό του Ασκληπιού και την Πελλανίδα πηγή.

 

   Τον Μάρτιο του 2002, ο Έλληνας αρχαιολόγος ο Θεόδωρος Σπυρόπουλος που βρίσκεται στη Πελλάνα από το 1979 πραγματοποιώντας ανασκαφές, ανακοινώνει την ανακάλυψη Μυκηναϊκού Ανακτόρου, το οποίο ο ίδιος θεωρεί ότι είναι του βασιλιά της αρχαίας Σπάρτης Μενελάου και της μοιραίας "ωραίας Ελένης".
Το ανάκτορο έχει διαστάσεις 32 Χ 14 μέτρα. Το περιβάλλουν κυκλώπεια τείχη και ευρύς δρόμος οδηγεί στην είσοδό του. Κατά τη διάρκεια της αρχαιότητας, οι κοντινοί τάφοι λεηλατήθηκαν όλοι. Ωστόσο, το ανάκτορο ήταν αλώβητο, και η αρχαιολογική σκαπάνη απέδωσε κοσμήματα, τοιχογραφίες, κεραμική, και μια πληθώρα πινακίδων Γραμμικής Β', κάτι που οδηγεί στην πιθανολόγηση ύπαρξης κεντρικών αρχείων εκεί. 

Παρενθετικά, ν' αναφέρουμε ότι δημιουργήθηκε μια μεγάλη ερμηνευτική σύγκρουση μεταξύ του Έλληνα αρχαιολόγου και των μελών της Βρετανικής Σχολής Αθηνών. 

Ο μεν καθηγητής Σπυρόπουλος, μετά από πολυετή μελέτη ευρημάτων αλλά και πολλών διηγήσεων αρχαίων συγγραφέων, είναι πεπεισμένος ότι η Πελλάνα ήταν η Μυκηναϊκή πρωτεύουσα της Λακωνίας... τα μέλη της Βρετανικής Σχολής Αθηνών πιστεύουν ότι η Αρχαιολογική γεωγραφική θέση "Μενελάειον" Σπάρτης ήταν η πρωτεύουσα. Το Μενελάειον βρίσκεται στην Θεραπνή, κοντά στη Σπάρτη. Γενικά, η αντίθετη άποψη θεωρεί ότι η θέση της Πελλάνας είναι κατά πολύ απομακρυσμένη, σε σχέση με τους σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους του Μενελάειου και του Βαφειού. Ο οικισμός αυτός της Πελλάνας έχει χαρακτηριατεί ως νεολιθικός και πρωτοελλαδικός οικισμός.

Στην ίδια περιοχή βρίσκεται σειρά μεγάλων μυκηναϊκών θαλαμοειδών τάφων. Αυτό τον οδήγησε στο να πιστεύει, ότι στις ανασκαφές του ανακάλυψε την χαμένη ομηρική πρωτεύουσα της αρχαίας Λακωνίας.  Την Μυκηναϊκή Σπάρτη. 

Σύμφωνα με τον κ. Σπυρόπουλο η Μυκηναϊκή Σπάρτη ήταν στη θέση της Πελλάνας και όχι στη θέση της σημερινής Σπάρτης. Εκεί που φιλοξενήθηκαν ο Τηλέμαχος και ο γιος του Νέστορος ο Πεισίστρατος, όταν πήγαν στη Σπάρτη για να μάθουν τι απέγινε ο Οδυσσέας. 

 

Ο κ. Σπυρόπουλος επικαλούμενος τον καθηγητή του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια των Ηνωμένων Πολιτειών Τζέρεμυ Ράττερ (Jeremy Rutter), μας πληροφορεί ότι για να χαρακτηρισθεί μία περιοχή ως κέντρο Μυκηναϊκού Πολιτισμού πρέπει να συντρέχουν απαραιτήτως: 

1. Ακρόπολη επί υψώματος προστατεμένη με κυκλώπειο τείχος, 

2. Βασιλικό νεκροταφείο με βασιλικούς τάφους παρόμοιους με τους θολωτούς τάφους των Μυκηνών και της Πύλου αλλά και άλλους κιβωτιόσχημους τάφους, 

3. Υπόγειο υδραγωγείο που να εφοδιάζει την ακρόπολη με νερό σε περίπτωση πολιορκίας και 4. Μέγαρο όπως αυτό που περιγράφεται από τον Όμηρο και άλλες εγκαταστάσεις για να λειτουργεί το όλο συγκρότημα ως διοικητικό κέντρο. 

 

Ο καθηγητής αναλύει: 

"Εδώ... Τώρα... έχουμε και τα τέσσερα αυτά στοιχεία στον αρχαιολογικό χώρο της Πελλάνας, δεδομένου δε ότι πουθενά αλλού στη Λακωνία δεν υπάρχουν παρόμοιοι τάφοι, δεν μπορεί να ήταν αλλού η πρωτεύουσα του μυκηναϊκού βασιλείου της Λακωνίας. 

Εκτός από τα στοιχεία αυτά, υπάρχουν εκεί και επί πλέον άλλα από τα οποία αποδεικνύεται ότι, χίλια χρόνια πριν από την εγκατάσταση των Αχαιών Μυκηναίων, είχε αναπτυχθεί εκεί ο πολιτισμός των Μινύων οι εγκαταστάσεις του οποίου προσήλκυσαν την εγκατάσταση των Αχαιών.

Προς το τέλος της εποχής των Παγετώνων και αφού ξεκίνησε η σταδιακή τήξη των πάγων κατά τη διάρκεια του Πλειστόκαινου, ο Ελληνικός χώρος άρχισε να αναδύεται σιγά σιγά από τη θάλασσα της Μεσογείου και να σχηματίζονται τμήματα ξηράς. Από το φαινόμενο αυτό δημιουργήθηκαν τεράστιες λιμνοθάλασσες. Μία από αυτές παρέμεινε έως το 1750 π. Χ. και ήταν η Λίμνη της Λακεδαίμονος «Η ΙΕΡΗ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ», η οποία έφθανε από την Πελλάνα έως το Γύθειο, ενώ ο Ποταμός Ευρώτας (ευ + ρότα = καλή πλοήγηση) ήταν πλωτός μέχρι τη θάλασσα".

   Όλες αυτές οι κυκλώπειες και μυστηριώδεις κατασκευές μας βάζουν σε σκέψεις, η κατασκευή λαξευτού τάφου προϋποθέτει μεγάλες τεχνικές γνώσεις, κατασκευαστική εμπειρία και μακροχρόνια εργασία και οικοδομικά μέσα υψηλά. Παρότι η σύγχρονη τεχνολογία έχει φθάσει σε απίστευτα ύψη κι όμως εξακολουθούν να προβληματίζουν τους ειδικούς για το αν οι πολιτισμοί εκείνοι κατοικήθηκαν από εξωγήινους ή γίγαντες, με αποτέλεσμα να υποπίπτουν συνεχώς σε λανθασμένα και ανυπόστατα συμπεράσματα.
    Καλύτερα να ερευνούμε και να ετυμολογούμε τα πανάρχαια τοπωνύμια που μας προσφέρει μέσα από τα σπλάχνα της η Ελληνική Γη και όχι να κολλάμε σε εγκαταλειμμένες, εδώ και εκατοντάδων ετών, θεωρίες όπως είναι της απαρχαιωμένης Αγγλικής Αρχαιολογικής Σχολής, οι οποίοι Άγγλοι Αρχαιολόγοι ισχυρίζονται, με το έτσι θέλω, ότι το Ανάκτορο του Μενελάου και της Ελένης βρίσκεται στην σημερινή Σπάρτη δίχως να υπάρχουν χειροπιαστά στοιχεία για
να καταδείξουν την ορθότητα των επιχειρημάτων τους, κατά συνέπεια όλες αυτές οι θεωρίες χαρακτηρίστηκαν αβάσιμες και έχουν απορριφθεί από την επιστημονική κοινότητα.

    Για την Ιστορία είπαμε πολλά μέχρι τώρα μα λίγα για τον κ. Θεόδωρο Σπυρόπουλο που ίσως νάχουμε ακουστά μόνο το όνομά του. Ας δούμε τι ακριβώς έχει πετύχει στην μακρόχρονη και πλούσια καριέρα του ως Αρχαιολόγος και πόσα ακόμα, αν τον αφήσουμε, μπορεί να μας διδάξει. Είναι Δρ. Αρχαιολογίας με πολλές διακρίσεις στο ενεργητικό του, οι περγαμηνές του ίσως να ξεπερνάνε ακόμα και το ανασκαφικό του έργο. Είναι:
  - Ανασκαφέας Αρχαιολόγος
  - Επίκουρος Καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών
  - Μέλος της Ελληνικής Αρχαιολογικής Εταιρίας
  - Μέλος του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου
  - Επίτιμο Μέλος στην Εταιρία Γραμμάτων και Τεχνών Πειραιά
  - Επίτιμος Δημότης Πελλάνας (πρώην Δήμος Πελλάνας) και
  - Συγγραφέας βιβλίων και μελετών που έχουν δημοσιευτεί σε διάφορα Ελληνικά και ξένα περιοδικά όπως είναι: Το Αρχαιολογικό Δελτίου, Το Τρίτο Μάτι, ΑΕΡΩΠΟΣ, Δαυλός, Sparta in Laconia, CORPUS κ.ά.

     - Υπήρξε μαθητής του Μεγάλου Αρχαιολόγου Σπύρου Μαρινάτου, όπου μαζί του το 1967 έκαναν την μεγαλύτερη, μέχρι τότε, αρχαιολογική ανακάλυψη στην Ελλάδα στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης. Εκεί ήρθε στο φως μια ολόκληρη προϊστορική πόλη της Υστεροκυκλαδικής Α΄ περιόδου (1600 – 1400 π. Χ.), θαμμένη κάτω από τα ηφαιστειακά υλικά. Χάρη σ’ αυτό το ελαφρύ υλικό (τέφρα) τα σπουδαία αυτά οικοδομήματα διατηρήθηκαν επί αιώνες ακέραια και σε άριστη κατάσταση, όπου η δόμηση ήταν πυκνή και διέθετε πολυώροφα κτίρια με πλούσιες τοιχογραφίες, οργανωμένες αποθήκες, βιοτεχνικούς χώρους, άριστη πολεοδομική οργάνωση με δρόμους, πλατείες και είχε ένα πλήρως αναπτυγμένο αποχετευτικό σύστημα, το οποίο περνούσε κάτω από το λιθόστρωτο και συνδεόταν απευθείας με τα σπίτια, όπως συμβαίνει και στις σύγχρονες πόλεις.
     - Από το έτος 1968 έως και το έτος 1984 η Αρχαιολογική Εταιρία της Αθήνας διενεργεί συστηματική ανασκαφή στην Τανάγρα υπό την διεύθυνση του Δρ. Σπυρόπουλου σε δύο θέσεις, 500 και 800 μ. Ανατολικά του σημερινού χωριού της Τανάγρας, Νοτίως του Στρατιωτικού Αεροδρομίου, σε δύο Νεκροταφεία των μυκηναϊκών χρόνων. Κατά την ανασκαφή ήλθαν στο φως γραπτές λάρνακες και τα άλλα αρχαία της Τανάγρας των μυκηναϊκών χρόνων περίπου 1350 – 1180 π. Χ.
     - Αργότερα ως Έφορος αρχαιοτήτων στην πόλη της Θήβας ανακαλύπτει κατά την χρονική περίοδο 1971 και 1973 στο χώρο του Αμφείου την μεγαλύτερη βαθμιδωτή πυραμίδα της τρίτης χιλιετίας π. Χ, η οποία έχει όλες τις προϋποθέσεις να αναδειχθεί σ’ ένα από τα μεγαλύτερα μνημεία του Ευρωπαϊκού χώρου. Καθώς επίσης και τους τάφους των μυθικών αδερφών Ζήθου και Αμφίωνα, όπου σύμφωνα με τα Ομηρικά Έπη ήταν υιοί του Δία και της Αντιόπης και ήταν εκείνοι που πρώτοι έκτισαν την έδρα και τα τείχη της «εφτάπυλης» Θήβας (Οδύσσεια λ 260 – 289). Θα περίμενε κανείς να επαινεθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού ο καθηγητής για τις σπουδαίες αυτές ανακαλύψεις, παραταύτα εκδιώχθηκε βιαίως από τις ανασκαφές και «μετατέθηκε» άρον άρον στη Σπάρτη, όπου και παρέμεινε μέχρι την συνταξιοδότησή του το 2002.
    - Η έπαυλη του Ηρώδη Αττικού στην Εύα/Λουκού Κυνουρίας είναι το σημαντικότερο μνημείο των ρωμαϊκών αυτοκρατορικών χρόνων στον ελληνικό χώρο, όπως καταδεικνύουν η μεγάλη της έκταση και κυρίως ο εξαιρετικός πλούτος των αρχιτεκτονικών λειψάνων και των πολυσχιδών γλυπτών και ψηφιδωτών ευρημάτων της. Το μνημείο ήρθε στο φως έπειτα από είκοσι ένα χρόνια συστηματικής ανασκαφής από τους καθηγητές Δρ. Θεόδωρο Σπυρόπουλο (1980 - 2001) και τον γιό του Δρ. Γεώργιο Σπυρόπουλο (1990 - 2001).

    - Το Πάσχα του 2002 η αρχαιολογική σκαπάνη του καθηγητής αγγίζει τον Ανακτορικό Θολωτό Λαξευτό Βασιλικό Τάφο του Μενέλαου και της Ελένης. Επρόκειτο για ένα μεγαλοπρεπέστατο μνημείο, ο οποίος όμως... μπαζώθηκε εν μία νυκτί, με πρόφαση την
εμφάνιση ρωγμών και τον φόβο ατυχήματος με απόφαση του Κ.Α.Σ. που ενημέρωνε ότι οι
εργασίες θα ξεκινούσαν έπειτα από δύο μήνες. Ωστόσο 19 χρόνια μετά δεν έχουν ξεκινήσει ! Εικασίες άρχισαν να κυκλοφορούν αντί για απαντήσεις γιατί απαντήσεις δεν υπήρχουν... δεν
δόθηκαν ποτέ.

     "Αυτό" δεν ήταν μία ακόμα αρχαιολογική ανακάλυψη γιατί αν ανατρεπόταν η Ελληνική Ιστορία από τις ανακαλύψεις του κ. Σπυρόπουλου, τότε ολόκληρη η διδακτική ύλη της Ιστορίας θα διαγραφόταν από όλα τα σχολικά βιβλία, αυτομάτως το γεγονός αυτό θα προκαλούσε τριγμούς τόσο στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων όσο και στους κύκλους της Αρχαιολογίας.
    Θα τάραζε τα λιμνάζοντα νερά μιας μερίδας «βολεμένων» της συντηρητικής κοινωνίας της πόλης μας γνωστοί κι ως «τζάκια της Σπάρτης», οι οποίοι με το έμμονο οικονομικό συμφέρον ως πρόσχημα δεν θα δίσταζαν να σαμποτάρουν αρχαιολογικούς χώρους, έργα υποδομής, την κατασκευή υπερσύγχρονων αυτοκινητόδρομων ή ακόμα και να παρεμποδίσουν τη δημιουργία
μουσείου στην Σπάρτη πλήττοντας έτσι ανεπανόρθωτα τον τουρισμό και την ανάπτυξη της Λακωνίας, για να ικανοποιήσουν το αρρωστημένο τους προσωπικό όφελος.... και μαζί με τον συντεχνιακό πόλεμο μεταξύ αρχαιολόγων, το έντονο παρασκήνιο και μία περίεργη σιγή ιχθύος από την πλευρά του Υπουργείου Πολιτισμού δημιουργούν αυτό ακριβώς το εκρηκτικό μείγμα που καταγγέλλεται για την υπόθεση της μεγάλης αρχαιολογικής ανακάλυψης στην Αρχαία Πελλάνα Σπάρτης, δηλαδή τον ανακτορικό τάφο που αφέθηκε στην τύχη του, κάτω από 200 τόνους μπαζών. 

 

Δεκαοκτώ χρόνια μετά, τον Ιούλιο του 2020 ο καθηγητής Σπυρόπουλος Επίτιμος Έφορος Αρχαιοτήτων Σπάρτης απαντά, παρεμβαίνοντας γραπτώς, στον βουλευτή Θ. Δαβάκη που απευθυνόμενος στην Υπουργό Πολιτισμού της είχε ζητήσει το "Σχέδιο Δράσης" του Υπουργείου για τον ανεσκαμμένο επί σειρά ετών αρχαιολογικό χώρο της Ομηρικής Λακεδαίμονος στην περιοχή της Πελλάνας, που παραμένει κλειστός ερειπιώνας, έκθετος σε φυσικές καταστροφές και επιθέσεις τυμβωρυχίας:

    «Αξιότιμε κ. Δαβάκη,
                                           Χαιρετίζω την πρωτοβουλία σας να ζητήσετε από την Υπουργό  Πολιτισμού το σχέδιο δράσης του Υπουργείου για τον ανεσκαμμένο επί σειρά ετών αρχαιολογικό χώρο της Ομηρικής Λακεδαίμονος στην περιοχή της Πελλάνας, που παραμένει κλειστός ερειπιώνας, έκθετος σε φυσικές καταστροφές και επιθέσεις τυμβωρυχίας.
    Ενθυμούμαι ότι στα πρώτα στάδια των πολυετών ερευνών και συστηματικών ανασκαφών μου στην Πελλάνα (1979- 2002), είχα την συνηγορία σας προς την τότε Γενική Γραμματέα και νυν Υπουργό Πολιτισμού κ. Λίνα Μενδώνη, σε σύσκεψη στην Σπάρτη, να ενισχύσει τις έρευνές μου και πιστεύω ότι η εξέλιξη των ανασκαφών και των ανακαλύψεων εδικαίωσαν τις επιδιώξεις μας.
    Με την συνταξιοδότησή μου το έτος 2002 οι ανασκαφές διεκόπησαν παρότι η ανασκαφή εκηρύχθη συστηματική απο το Υπ. Πολιτισμού, συγκροτήθηκε η προβλεπόμενη από τον Αρχαιολογικό Νόμο επιστημονική επιτροπή και εγώ ορίσθηκα Διευθυντής της Συστηματικής Ανασκαφής της Πελλάνας. Πέρασαν έτσι 20 άγονα χρόνια στα οποία θα είχε ολοκληρωθεί η έρευνά μας, η πλήρης αποκάλυψη ενός σπουδαίου Βασιλικού Μυκηναϊκού Τάφου, που κατεχώσθη βαναύσως, η συντήρηση και ανάδειξη του χώρου, η επισκεψιμότητά του και η διεθνής προβολή του, αίτημα το οποίο παραμένει ενεργό για εμένα και τους συνεργάτες μου.

     Η Διεθνής βιβλιογραφία, όπως αποτυπώνεται στο Review της Αmerican Journal of Archaeology, του διαπρεπούς Καθηγητού Jeremy Rutter, ορίζει τα κριτήρια προκειμένου να χαρακτηρισθεί ένας χώρος ως Ανακτορικό Κέντρο της Μυκηναϊκής περιόδου, όπως οι Μυκήνες, η Τίρυνς, η Πύλος, η Θήβα, ο Ορχομενός της Βοιωτίας. Τα κριτήρια αυτά είναι:
1. Η ύπαρξη (η αποκάλυψη) Ακρόπολης με Κυκλώπειο τείχος.
2. Το Μέγαρο, το κέντρο διαμονής και διοίκησης του Άνακτος.
3. Η υπόγεια πηγή που περικλείεται σε επέκταση (Extension) του Κυκλώπειου τείχους για προμήθεια νερού σε περίπτωση πολιορκίας.
4. Το ωργανωμένο Βασιλικό Νεκροταφείο Θολωτών (κυρίως) τάφων κατά προτίμησιν Δυτικά του Ανακτόρου.
    Ανασκαφές και έρευνες δύο εκατονταετηρίδων στην Λακωνία δεν είχαν εντοπίσει αρχαιολογικό χώρο που να πληροί τα κριτήρια αυτά, ώστε να χαρακτηρισθεί Ανακτορικό κέντρο, έτσι που η Αγγλική Αρχαιολογικη Σχολή κατέληξε στο απαισιόδοξο συμπέρασμα ότι η Λακωνία "frustrates all expectations"! 

    Εν τούτοις η Πελλάνα, δηλ. η ΛΑΚΕΔΑΙΜΩΝ, εδικαίωσε τις προσδοκίες μας και εκάλυψε α π ό λ υ τ α και τις τέσσερις προϋποθέσεις της επιστημονικής δεοντολογίας, διότι και Ακρόπολη έχει τειχισμένη με κυκλώπειο τείχος, το οποίο αφού κατεδαφίσθη στα ιστορικά χρόνια κατά την εισβολή του Αρκάδα Λυκομήδη στην Πελλάνα το έτος 370/69 π.Χ., μετετράπη σε δρόμο κατά τους Μεσαιωνικούς χρόνους., ενώ βραδύτερα η περιοχή ήκμασε ως Βυζαντινό ή Φραγκικό κέντρο (πιθανώτατα η Μεσαιωνική Λακεδαιμονία, όπου βρήκαμε και σημαντικό νομισματικό θησαυρό του Αυτοκράτορα Φωκά (602-610) κοπής Κωνσταντινουπόλεως, που διαψεύδει τις εικοτολογίες Fallmereier, ενώ εκείθεν ίσως ιδρύθη το 582 μ.Χ., η Μονεμβασία αλλά και η παρακείμενη Δαιμονιά.
    Το Κυκλώπειο τείχος επεκτάθηκε από την Ακρόπολη στον λόφο Παλαιόκαστρο και περιέκλεισε την υπόγειο Πηγή, την οποία ο Παυσανίας τον 2ο αι.μ.Χ. ονομάζει "Πελλανίδα" και την καταγράφει ως το ένα από τα αξιοθέατα της Πελλάνας της εποχής του, με δεύτερο το Ασκληπιείο, ασφαλώς πλησίον της Πηγής, πιθανώτατα κάτω απο την σημερινή πλατεία της Άσπρης Βρύσης της Πελλάνας.
    Το Μυκηναϊκό Μέγαρο ευρέθη στην Νότια πλαγιά της Ακρόπολης (Παλαιόκαστρο Πελλάνας) και παρά τις φθορές του είναι "μέγα υψιρεφές δώμα" διαστάσεων 14Χ35 μ. με τριμερή διαίρεση και φέρει στο μέσον του τον Πρωτογεωμετρικό Ναό, καθιερωμένο στην Ελένη και τους Διοσκούρους, που επιμαρτυρεί την ιερότητά του και την πιστοποίηση της ταυτότητός του, αφού όμοιοι ναοί ευρέθησαν πάνω από όλα τα μυκηναϊκά Μέγαρα, στις
Μυκήνες (Ναός Αθηνάς), στην Τίρυνθα (Ναός Ήρας), στην Θήβα (Ναός Περικιονίου Διονύσου), στον Ορχομενό (Ναός των Χαρίτων).
     Το Μέγαρο βέβαια δεν είναι μόνο του, αλλά είναι στην προμετωπίδα ενός συγκροτήματος κτιρίων (φυλακείων, αποθηκών, εργαστηρίων, αρχείων) που καλύπτουν έκταση 5000 τ.μ. στην Νότια πλαγιά της Ακρόπολης, ενώ ο αστικός χώρος βρίσκεται σε χαμηλότερο επίπεδο (Unterburg) περιτειχισμένος επίσης με το κυκλώπειο τείχος.
    Έτσι το Ανακτορικό συγκρότημα στην Λακεδαίμονα είναι ένα απο τα μεγαλύτερα της Μυκηναϊκής Ελλάδος, άριστα ωργανωμένο και προσανατολισμένο στην πλούσια άνω κοιλάδα του Ευρώτα, με έξοχη θέα στον μεγαλοπρεπή Ταΰγετο και ανοιχτό στις ζείδωρες αύρες του Ζέφυρου, που πνέει από τον Λακωνικό κόλπο και κάνει τον Ταΰγετο να φιλοξενεί δένδρα της Αλπικής ζώνης των Υπερβορείων μαζί με καρποφόρες ελιές από τις οποίες ο Ηρακλής αφαίρεσε ένα "γροθάρι" και το φύτεψε στον Κρόνιο λόφο της Ολυμπίας, καθιερώνοντας τους Ολυμπιακούς αγώνες, που τελούσαν πάντοτε υπο την κηδεμονία της Σπάρτης, στους ιστορικούς χρόνους.
    Το τέταρτο κριτήριο είναι το Βασιλικό Μυκηναϊκό Νεκροταφείο στην "Πελεκητή Πελλάνας" που έδωσε τους μεγαλύτερους, σε όλο τον Μυκηναϊκό κόσμο, θολωτούς λαξευτούς τάφους, έξοχα έργα τεχνολογίας και αισθητικής, με σημαντικά ευρήματα (χρυσά κοσμήματα, τα πρώτα και μόνα που βρέθηκαν στην Μινυακή και Μυκηναϊκή Λακωνία, ψήφους ηλέκτρου, αγγεία ανακτορικού ρυθμού και πλείστα αφιερώματα στους Ήρωες-Νεκρούς κατά τους αρχαϊκούς, κλασσικούς και ρωμαϊκούς χρόνους) και κυρίως αποδεικτικά της διαχρονίας της Ανακτορικής ζωής και δράσης σε όλη την Μυκηναϊκή περίοδο (1600-1200 π.Χ.).
    Εάν είναι θεμιτό και επιστημονικά αποδεκτό να ταυτίζουμε τα Ανακτορικά κέντρα της Μυκηναϊκής Ελλάδος με τους ήρωες του Έπους, τις Μυκήνες με τον Αγαμέμνονα, την Πύλο με τον Νέστορα (βλ.το Αμερικανικό σύγγραμμα του C.Blegen κά. "The Palace of Nestor in
Western Messenia") το Ανάκτορο των Θηβών με τον Κάδμο και τον Οιδίποδα κ.ο.κ. εξ ίσου
θεμιτό είναι να συνδέσουμε το Ανάκτορο στην Λακεδαίμονα με τους ήρωες του Λακωνικού παρελθόντος, τον Τυνδάρεω, τους Διοσκούρους, την Ελένη και τον Μενέλαο.
    Αυτή ήταν η πεποίθηση των Λακεδαιμονίων μέχρι την εποχή του Παυσανία, ο οποίος γράφει:

"Τυνδάρεων φασί οικήσαι ενταύθα" (δηλ. στην Πελλάνα). Συναφώς και το Σχόλιον σε τραγωδία του Ευριπίδου για τον Τυνδάρεων ότι "οικεί εν τοις εσχάτοις της Λακεδαιμονίας".

    Επιγραφικά ευρήματα των ανασκαφών του υπογραφομένου και των συνεργατών του αναφέρονται στην Ε (Ελένη), τους Διοσκούρους, τον Ηρακλή και τους Ηρακλείδες οι οποίοι επιστρέψαντες απο την Δύση, την "Μεγάλη Ελλάδα - Magna Grecia", ως "Λαοί της Θαλάσσης" (Τυρρηνοί, Σαρδηνοί, Σικελοί) ανέτρεψαν το μυκηναϊκό κράτος (1200-1180 π.Χ.) και επανίδρυσαν την αγαπημένη τους πρωτεύουσα, την Ομηρική Λακεδαίμονα (στην περιοχή
της Πελλάνας) στην Νέα Λακεδαίμονα, την ιστορική Σπάρτη, μία νέα πόλη, αρχετυπικά Δωρική.
    Αλλά η περιοχή της Άνω Κοιλάδας του Ευρώτα, όπου απεκαλύφθη η χαμένη Μητρόπολις Λακεδαίμων (βλ.Getty Images) φιλοξενεί τεκμήρια και ευρήματα του χιλιόχρουνου πολιτισμού (2750-1750 π.Χ.) των Μινυών, που είχαν μετατρέψει την λιμνοθάλασσα (Lagoon-Λαγκάδα) του Ταϋγέτου σε ευδαίμονα πολυνησία με επίκεντρο την θρυλική Ατλαντίδα, οπως μετωνόμασε ο Πλάτων την Λακεδαίμονα "την υφ' ηλίω ούσαν ποτέ νήσον ιεράν", διότι η Λακεδαίμων παράγεται απο το ρήμα λαγχάνω (=διανέμων με κλήρωση) και την λέξη Δαίμων (=Θεός), εν προκειμένω ο Ποσειδών ο πατρώος Θεός του Μινυακού Γένους, δηλ. των Ηρακλειδών, προγόνων των Δωριέων και ιδρυτών της Λακεδαίμονος-Ατλαντίδος και της Νέας Λακεδαίμονος-Σπάρτης.
    Η Μινυακή και εν συνεχεία η Μυκηναϊκή Λακεδαίμων υπήρξε Ανακτορικό κέντρο της Λακωνίας, έδρα των Βασιλέων και των Παραδόσεών της για την περίοδο 2750-1200/1180
π.Χ., όταν οι Ηρακλείδες μετέφεραν την πρωτεύουσά τους στην Σπάρτη.

     Έκτοτε η Λακεδαίμων έπαυσε να κατοικείται και μετετράπη σε Ιερό Χώρο όπως υπήρξε αείποτε ως Θεράπνη, όπου ιδρύθησαν Ιερά και Ναοί (όχι οικισμοί των ελληνιστικών χρόνων, όπως εκλαμβάνεται λανθασμένα) και Ηρώα προς τιμήν των Νεκρών, που εφονεύθησαν στην μάχη του 369 π.Χ. (Αινήσιππος εν πολέμωι, Φλειάσιοι εν πολέμω) και ετιμήθησαν με Ηρώα, περιρραντήρια και αγγεία των κλασσικών και ελληνιστικών χρόνων.
     Εκεί ετελούντο στους ιστορικούς χρόνους οι εορτές Ελένια και Ελενηφόρεια, όπου αι παρθένοι μετέβαιναν με άμαξες απο λυγαριά (κάναθρα). Ήταν φυσικό και ιστορικά επαναλαμβανόμενο η Σπάρτη να αναδεχθεί τις λατρείες και τις γενεαλογίες της Μητρός Λακεδαίμονος και να τις εντάξει στο πολιτικό και πολιτιστικό της γίγνεσθαι και στις διεκδικήσεις της ως Μητρόπολις του Δωρισμού, αλλά και Αχαϊκών προσωπικοτήτων, όπως ο
Μενέλαος και ο Ορέστης.
    Άλλωστε η Σπάρτη επολεοδομήθη στα πρότυπα της Μινυακής και της Μυκηναϊκής Μητρόπολης της Λακεδαίμονος αφού κατασκεύασε Γυμνάσιο στον Πλατανιστά σε σχήμα νησίδος που περιβαλλόταν από Εύριπο, μετέφερε τις Ηράκλειες Στήλες από το Όρος Θόρνακαστον εν πεδίω Θόρνακα προ της γέφυρας του Ευρώτα και ακολούθως την μία στο Ιερό του Υακίνθου στις Αμύκλες όπου την είδε και ο Ηρόδοτος και ο Παυσανίας επιχρυσωμένη σε ύψος 16 μ.περίπου, μετέτρεψε το Ιερό του Μενελάου και της Ελένης στην Νέα Θεράπνη σε σχήμα πυραμίδος όπως ο λόφος που ιδρύθη αρχικά η Λακεδαίμων και έδωσε στο σχήμα του τάφου των Αγιαδών Βασιλέων κυκλική θολωτή μορφή, όπως οι Διπλοί Βασιλικοί Μινυακοί Θολωτοί Τάφοι της Λακεδαίμονος και έθεσε τη διπλή Βασιλεία της Σπάρτης υπό την κηδεμονία των Διοσκούρων.
     Η κώμη της Πελλάνας, την οποία ο Παυσανίας εχαρακτήρισε στην εποχή του "πόλιν το αρχαίον" είναι διάφορος της Λακεδαίμονος και στα ιστορικά χρόνια κατέλαβε τον χώρο Νοτιοδυτικά της Πελλανίδος πηγής και του παρακείμενου σ' αυτήν Ασκληπιείου.
Από το έτος 2013 κυκλοφορεί το τρίτομο σύγγραμμά μου "ΛΑΚΕΔΑΙΜΩΝ", Η υφ' ηλίω ούσα ποτε νήσος Ιερά, 1500 περ.σελίδων και εικόνων στις εκδόσεις "Ινστιτούτο του βιβλίου Καρδαμίτσα, το οποίο θα χαρώ να σας στείλω στην Διεύθυνση που θα μου υποδεικνύατε. Η Λακεδαίμων, η Πελλάνα, η Σπάρτη, η Λακωνία που υπηρέτησα επί 22 έτη, αξίζει ό,τι δικαιούται, τον πρωτεύοντα ρόλο της στην δημιουργία, την Διασπορά και την ακτινοβολία του Μινυακού - Δωρικού Πολιτισμού του Έθνους μας, Πολιτισμού Πρωτογενούς και Παιδαγωγού της Ελληνικής Οικουμενικότητας.»

 

    Το γεγονός είναι ότι η ανακάλυψη του καθηγητή Σπυρόπουλου, η φλέβα χρυσού που χτύπησε ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΥΧΑΙΑ. Πρώτη φορά στα χρονικά της Αρχαιολογίας συναντάμε ασύλητο (σφραγισμένο) βαθμιδωτό λαξευτό Βασιλικό Τάφο τέτοιας υψίστης σπουδαιότητας, δηλαδή από την αρχή του διαδρόμου μέχρι την είσοδο της Πύλης κλείνει προς τα μέσα σχηματίζοντας στα τοιχώματα βαθμιδωτή πυραμίδα, εμπεριέχει στο εσωτερικό του κι άλλους δυο καλά φυλαγμένους τάφους (τρείς τάφους μέσα σε ένα μεγάλο). Και ένας Θεός ξέρει τι αμύθητους θησαυρούς και γνώσεις θα κρύβουν μέσα τους, προσθέτοντας επιπλέον άλλα 1.000 χρόνια Ιστορίας στην αρχαία Σπάρτη. Αυτό δεν συνέβη με τον Μανόλη Ανδρόνικο με την ανακάλυψή του για τον τάφο του Φιλίππου;

 

 

Οι κάτοικοι της Πελλάνας λένε δεν θα εγκαταλείψουν έτσι εύκολα τα όπλα, είναι αποφασισμένοι να δώσουν αγώνα μέχρι το τέλος και όπως έχει ειπωθεί επανειλημμένως κατά το παρελθόν: «...παίρνοντας την γενναία απόφαση παραδίδουμε τις περιουσίες και τα χωράφια μας στα χέρια του κ. Σπυρόπουλου για το καλό της Ιστορίας και του τόπου μας και αν δεν αλλάξει το πολιτικό σκηνικό θα πάρουμε το νόμο στα χέρια μας και σύντομα θα μας βρείτε μπροστά σας».

* Τον Ιούνιο του 2014 το Ινστιτούτο Βιβλίου Α. Καρδαμίτσα εξέδωσε ένα τρίτομο έργο του Θεόδωρου Σπυρόπουλου, Επίτιμου Έφορου Αρχαιοτήτων Σπάρτης, παρουσιάζει τη σημαντικότατη ανασκαφική του έρευνα στην Πελλάνα Λακωνίας, που βρίσκεται 25 χλμ. βόρεια της Σπάρτης. Η ανασκαφική έρευνα ξεκίνησε το 1980 και διήρκησε 25 περίπου χρόνια. Κατά την διάρκεια αυτής βρέθηκαν πολλά συγκροτήματα κτηρίων που χρονολογούνται από τα Πρωτοελλαδικά χρόνια έως και τους Μεσαιωνικούς χρόνους, καθώς και επιβλητικοί θολωτοί τάφοι των μυκηναϊκών χρόνων. Οι θολωτοί τάφοι λόγω του εντυπωσιακού τους μεγέθους και των κτερισμάτων έχουν ερμηνευθεί από τον ανασκαφέα ως βασιλικοί. Όπως υποστηρίζει ο συγγραφέας η Πελλάνα είναι η Ομηρική πόλη Λακεδαίμων, εξ ου και ο τίτλος του τρίτομου έργου του, ενώ διάφορα κτήρια έχουν ταυτισθεί ως τα βασιλικά ανάκτορα του Μενελάου και της Ωραίας Ελένης.
Ο πρώτος τόμος δημοσιεύει ως επί το πλείστον τα αποτελέσματα των ανασκαφών στην Πελλάνα. Ο δεύτερος τόμος εστιάζει κατά βάση στην παρουσία των Μινύων στη Μεσόγειο. Και ο τρίτος τόμος περιλαμβάνει 29 έγχρωμους πίνακες και 1131 ασπρόμαυρες εικόνες.

* Οι ΦΡΥΚΤΩΡΙΕΣ παρουσιάζουν την ομιλία "ΑΡΧΑΙΑ ΠΕΛΛΑΝΑ ~ ΟΜΗΡΙΚΗ ΛΑΚΕΔΑΙΜΩΝ ~ ΧΑΜΕΝΗ ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ". Ομιλητής: Δρ. ΘΕΟΔΩΡΟΣ Γ. ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ, Αρχαιολόγος, Διευθυντής της Συστηματικής Ανασκαφής στην αρχαία Πελλάνα, Επίκουρος Καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών. Η ομιλία πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2020 στο βιβλιοπωλείο «Αἰγηΐς» στον Πειραιά.

 

Το ανάκτορο βασιλιά Μενελάου, η ωραία Ελένη της Σπάρτης, τάφοι και τείχη είναι τα στοιχεία που κατέγραψαν οι Φρυκτωρίες στην ομιλία του κ. Σπυρόπουλου.
Ο Θολωτός τάφος 2.500 π.Χ, το κυκλώπειο τείχος, η κεντρική πύλη, Ο «Τάφος της Ελένης» καθώς και ευρήματα από την καθημερινή ζωή της πόλης. ________________________________________

* Για να ολοκληρωθεί η ανάρτηση μελετήθηκαν με ψυχραιμία δημοσιεύσεις και άρθρα από το 2002 έως τον Φεβρουάριο του 2012 που γράφονται αυτές οι γραμμές:

http://history-of-macedonia.com/2012/01/09/o-xamenos-tafos-ths-arxaias-pellanas/

https://pellana-fanclub.blogspot.com/p/blog-page.html

https://tokastori.wordpress.com/2007/09/09/arxaia-pellana/

http://www.report24.gr

https://www.notospress.gr

 https://about-near-exact.webnode.gr

 

  Scholeio.com  

Ντα Βίντσι, Τάδε Έφη

 Τάδε έφη Λεονάρντο ντα Βίντσι

. "Οι κινήσεις των ανδρών, πρέπει να είναι όπως προστάζει η αξιοπρέπεια, ή η προστυχιά τους."
  
. "Υπάρχουν τριών ειδών άνθρωποι. Εκείνοι που βλέπουν, εκείνοι που βλέπουν όταν τους δείχνουν και εκείνοι που δεν βλέπουν."

. Μπορείς να αγαπήσεις ή να μισείσεις κάτι, μόνο αφού το καταλάβεις.

. "Αυτός που κατέχει τα περισσότερα θα πρέπει να έχει και το μεγαλύτερο φόβο της απώλειας."

. "Θα έρθει η εποχή που άνθρωποι όπως εγώ θα κοιτάξουν την δολοφονία των ζώων όπως τώρα κοιτάνε την δολοφονία ανθρώπων."

. "Ο ζωγράφος παλεύει και ανταγωνίζεται με τη φύση."

. "Όλη η γνώση μας έχει τις ρίζες της στην αντίληψή μας."

. "Όπως και μια μέρα που την έζησες καλά σου χαρίζει την απόλαυση του ήρεμου ύπνου, έτσι και μια ζωή καλά χρησιμοποιημένη χαρίζει τον ήρεμο θάνατο."

. "Είναι ευκολότερο να αντισταθείς στην αρχή, παρά στο τέλος."

. "Η ανάγκη είναι ερωμένη και φύλακας της Φύσης."

. "Μην επιτρέψετε σε κανέναν άνθρωπο, ο οποίος δεν είναι ένας Μαθηματικός, να διαβάζει τα στοιχεία της έρευνας μου."

. "Ένα σημείο δεν αποτελεί τμήμα μιας γραμμής."

. "Ο ήλιος δίνει πνεύμα και ζωή στα φυτά και η γη τους τρέφει με την υγρασία."

. "Αυτός που σκέφτεται λίγο, σφάλλει πολύ."

. "Ο τάφος θα πέσει επάνω σε αυτόν που τον σκάβει."

. "Αυτός που θέλει να είναι πλούσιος σε μια μέρα, θα κρεμαστεί σε ένα χρόνο."

. "Αυτός που προσβάλλει τους άλλους, δεν προστατεύει τον εαυτό του."

. "Η κινητήρια δύναμη είναι η αιτία όλης της ζωής."

. "Η σοφία είναι η κόρη της εμπειρίας."

. "Η αλήθεια ήταν η μόνη κόρη του χρόνου."

. "Αποφύγετε μελέτες των οποίων το αποτέλεσμα πεθαίνει με τον εργαζόμενο."

. "Οφείλουμε να μην επιθυμούμε το αδύνατο."

. "Να μην λες ψέματα, για το παρελθόν."

. "Ο φόβος προκύπτει νωρίτερα από οτιδήποτε άλλο."

. "Ακριβώς όπως το θάρρος θέτει σε κίνδυνο τη ζωή, ο φόβος την προστατεύει."

. "Αυτός που περπατά ευθεία σπάνια πέφτει."

. "Ευτυχισμένοι θα είναι αυτοί που δανείζουν τα αυτιά τους στα λόγια των νεκρών."

 «Όσο για το κατά πόσον εγώ διαθέτω όλα αυτά τα προσόντα, αυτό θα το κρίνουν τα εκατόν είκοσι βιβλία που έχω γράψει: ναι ή όχι. Το μόνο εμπόδιο που συνάντησα σε αυτά δεν ήταν ούτε η φιλαργυρία ούτε η αμέλεια, αλλά μόνο η έλλειψη χρόνου. Αντίο».
___________________________________________________


Τάδε έφη Λεονάρντο ντα Βίντσι στα σημειωματάριά του. Έζησε στον Μεσαίωνα και ασχολήθηκε επιτυχώς με τα πάντα. Κανένα στεγανό δεν στάθηκε ικανό να ανακόψει τη δημιουργική του ορμή. Θεωρητικός στοχασμός και πρακτική εφαρμογή, επιστήμη και τέχνη.

 Όσο για τις σημειώσεις του Ντα Βίντσι αναφέρονται σε θέματα όπως τα δικά του γραπτά, η ζωγραφική εν γένει, οι αναλογίες και οι κινήσεις του ανθρώπινου σώματος, η φιλοσοφία της τέχνης της ζωγραφικής, η γλυπτική, η αρχιτεκτονική, η αστρονομία, ο πόλεμος, η ζωή και οι συνήθειες των ζώων, οι Μύθοι, οι Προφητείες...
______________________________________________________

* Φωτό, Museo Leonardo da Vinci - Piazza del Popolo, Ρώμη


  Scholeio.com  

Θαύματα του αρχαίου κόσμου, Η Μεγάλη Πυραμίδα

Βρίσκεται ακριβώς στο σημείο τομής της μεγαλύτερης γραμμής του γεωγραφικού πλάτους και της μεγαλύτερης γραμμής του γεωγραφικού μήκους.  
Η μεγάλη πυραμίδα δεν αποτελεί μόνο ένα αρχιτεκτονικό θαύμα αλλά και ένα μεγάλο επίτευγμα της μηχανικής, και κυρίως της Γεωγραφίας.  

Αποτελεί ένα μοναδικό, συναρπαστικό, και απίστευτα περίπλοκο οικοδομικό επίτευγμα με αρχαία δομή. Ένα θαύμα της αρχαίας μηχανικής. Ακόμα μετά από τόσες χιλιάδες χρόνια που κατασκευάστηκε δεν υπάρχει ολόκληρη η εικόνα για το πώς οι αρχαίοι άνθρωποι κατόρθωσαν να χτίσουν κάτι τόσο τεράστιο και τόσο ακριβές. 

Κανείς επιστήμονας δεν μπορεί να φανταστεί πώς θα ήταν αυτό το αρχαίο λατομείο, και ο τρόπος μεταφοράς των γιγαντιαίων πετρωμάτων τα οποία τοποθετήθηκαν στην θέση τους, χωρίς την χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας. 

Πολλοί μελετητές αναφέρουν ότι οι αρχαίοι εργάτες κατάφεραν να ανυψώσουν την μεγάλη πυραμίδα διαπράττοντας ένα θαύμα για τα δεδομένα της εποχής χρησιμοποιώντας μόνο πέτρα και χάλκινα εργαλεία, αλλά δεν έχει αποδειχθεί απολύτως τίποτα. 

By Nina

Η βάση της Μεγάλης Πυραμίδας της Γκίζας καλύπτει έκταση 55.000 m 2 με κάθε πλευρά να είναι περίπου 20.000 m2. 

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η Μεγάλη Πυραμίδα είναι η πιο ακριβής ευθυγραμμισμένη δομή ως προς τον βόρειο πόλο με περιθώριο σφάλματος 3 / 60. 

Η θέση της σε σχέση με τον βόρειο πόλο μετακινείται ακριβώς ευθυγραμμισμένη με αυτόν.

Ο Δρ Joseph Seissen, συγγραφέας και θεολόγος απέδειξε το 1877 ότι η Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας βρίσκεται στο ακριβές σημείο τομής της μεγαλύτερης γραμμής του γεωγραφικού πλάτους και της μεγαλύτερης γραμμής του γεωγραφικού μήκους, με άλλα λόγια, ακριβώς στο κέντρο όλης της έκτασης της ξηράς στον πλανήτη Γη: 

"Έχει διαπιστωθεί και αποδειχθεί σαφώς ότι υπάρχει μέτρο, επισημάνσεις, στην μορφή και τα χαρακτηριστικά αυτού του μεγάλου αρχέγονου μνημείου. Αν και φαίνεται ως ένα μεγάλο και άφθαρτο πέτρινο μνημείο… αυτό διαθέτει πλήρη και άψογη γνώση της δομής του σύμπαντος, των θετικών και φυσικών επιστημών, τόσο της επίγειας όσο και της κοσμικής ζωής, με τον προσδιορισμό ενός τέλειου συστήματος μέτρων και σταθμών επιστημονικά σύμφωνο με μια πυξίδα. Επιστημονική έρευνα από την πλευρά διαφορετικών ομάδων και ινστιτούτων έχει καταστήσει σαφές ότι υπάρχει ενσωματωμένη σε αυτό το οικοδόμημα η δομή των αστερισμών κατά το χρόνο της ανέγερσης του, η οποία αποκαλύπτει και την ηλικία της πυραμίδας σε σχέση με την αστρονομία σε πλήρη συμφωνία με όλες τις εξωτερικές ενδείξεις και αποδείξεις".

Επίσης, υπάρχει και ένα ρεκόρ σε σχέση με το μέγεθος, τη μορφή και το βάρος της πυραμίδας και της σχέση της με την απόσταση από τον ήλιο, την πραγματική διάρκεια του ηλιακού έτους, τον αριθμό των ετών της μετάπτωσης του κύκλου, την μέση θερμοκρασία του κατοικήσιμου πληθυσμού, μαζί με κοσμικά πολυπληθή γεγονότα και μαθηματικούς τύπους αλλά και επιστημονικές σταθερές. 

Η Μεγάλη Πυραμίδα από 
στερεοσκοπική φωτογραφία του 19ου αιώνα.

Είναι το αρχαιότερο από τα Επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου, και το μόνο που σώζεται στις μέρες μας. 
 
Η αρχαιότερη και η μεγαλύτερη από τις τρεις πυραμίδες της Νεκρόπολης της Γκίζας, η Πυραμίδα του Χέοπα (επίσης γνωστή ως η Μεγάλη πυραμίδα της Γκίζας ή Μεγάλη Πυραμίδα), η οποία συνορεύει με τη σύγχρονη πόλη της Γκίζας στην Αίγυπτο.

Με βάση μία εγχάραξη σε έναν εσωτερικό θάλαμο της πυραμίδας που ονομάζει μια ομάδα εργασίας, και μία αναφορά στον Φαραώ της 4ης Δυναστείας της αρχαίας Αιγύπτου Χέοπα, οι αιγυπτιολόγοι πιστεύουν ότι η πυραμίδα χτίστηκε σαν τάφος σε διάστημα 10 με 20 χρόνων, και ολοκληρώθηκε περίπου το 2560 π. Χ. Με ύψος 146,5 μέτρα (481 πόδια) αρχικά, ήταν το ψηλότερο κτήριο του κόσμου για πάνω από 3.800 χρόνια. 

Μια από τις παλαιότερες χρονολογίες της Μεγάλης Πυραμίδας δίνεται από έναν Άραβα συγγραφέα, τον Αμπού Ζέιντ ελ Μπαλκί, ο οποίος επικαλείται μια αρχαία επιγραφή για να υποστηρίξει ότι η Πυραμίδα χτίστηκε την εποχή που η Λύρα ήταν στον αστερισμό του Καρκίνου, δηλαδή «δύο φορές 36 χιλιάδες χρόνια περίπου.

Αυτή η χρονολογία φαίνεται να συμφωνεί με μερικούς προσδιορισμούς του Άνθρακα 14 που χρονολογούν την Πυραμίδα γύρω στο 71.000 π.χ., αν και υπάρχουν μερικές αμφιβολίες για την αξιοπιστία του Άνθρακα 14 στους χρονολογικούς προσδιορισμούς.
Πολλοί λένε ότι οι κατασκευαστές ήταν από τον προηγούμενο πολιτισμό της Ατλαντίδος, και ότι έφτιαξαν την Πυραμίδα σαν τρόπο διατήρησης όλων των γνωστών επιστημών καθώς και να δημιουργήσουν ένα ναό μύησης και ένα μέσο παραγωγής ισχυρών ενεργειακών πεδίων.

Αρχικά η Μεγάλη Πυραμίδα ήταν καλυμμένη με πέτρες επικάλυψης οι οποίες δημιουργούσαν μία λεία και επίπεδη επιφάνεια. 
Αυτό που βλέπουμε σήμερα είναι η δομή από κάτω και κάποιες από αυτές τις πέτρες επικάλυψης σκορπισμένες γύρω από τη βάση της πυραμίδας. 
Υπάρχουν πολλές επιστημονικές και εναλλακτικές θεωρίες για το πώς κατασκευάστηκε η πυραμίδα. Οι πιο αποδεκτές από αυτές διατείνονται ότι χτίστηκε με τη μετακίνηση τεράστιων λίθων από το λατομείο και την τοποθέτησή τους με σύρσιμο και ανύψωση. 
Υπάρχουν τρεις γνωστοί θάλαμοι μέσα στην Μεγάλη Πυραμίδα. Αυτός που βρίσκεται πιο χαμηλά, είναι σκαμμένος στο βραχώδες υπόστρωμα κάτω από την πυραμίδα, και είναι ημιτελής.
Οι λεγόμενοι θάλαμοι της Βασίλισσας και του Βασιλιά, είναι ψηλότερα, χτισμένοι μέσα στο εσωτερικό της πυραμίδας. 

Η Μεγάλη Στοά - By Pprevos

Η Μεγάλη Πυραμίδα είναι η μόνη γνωστή στη Αίγυπτο που έχει διαδρόμους που και κατεβαίνουν και ανεβαίνουν. 
 Το συγκρότημα της πυραμίδας περιλαμβάνει δύο ναούς νεκρικής λατρείας προς τιμήν του Χέοπα (έναν δίπλα στην πυραμίδα και τον άλλον κοντά στον Νείλο), τρεις μικρότερες πυραμίδες για τις γυναίκες του, καθώς και μία μικρότερη πυραμίδα "δορυφόρο", έναν στεγασμένο διάδρομο που ένωνε τους δύο ναούς, και μικρότερους τάφους μασταμπάδες οι οποίοι ανήκουν σε ευγενείς και βρίσκονται γύρω από την πυραμίδα. 

Κάθε πλευρά είχε μήκος 230,4 μέτρα. Η μάζα της πυραμίδας εκτιμάται στους 5,9 εκατομμύρια τόνους. Ο δε όγκος της είναι περίπου 2.500.000 κυβικά μέτρα. 

Επί τη βάσει αυτών των υπολογισμών, το χτίσιμο της πυραμίδας σε 20 χρόνια θα απαιτούσε την τοποθέτηση 800 τόνων πέτρας κάθε μέρα. 
Ομοίως, καθώς εκτιμάται ότι η πυραμίδα αποτελείται από περίπου 2,3 εκατομμύρια μονόλιθους, για 20 χρόνια απαιτείται η μετακίνηση 12 μονόλιθων την ώρα, κάθε μέρα, 24 ώρες το 24ωρο. 
Οι περισσότεροι από τους οποίους θεωρείται ότι μετακινήθηκαν από κοντινά ορυχεία. 

Μετά την ολοκλήρωσή της, η Μεγάλη Πυραμίδα καλύφθηκε με πέτρες επικάλυψης λευκού ασβεστόλιθου της Τούρα ο οποίος έχει εξορυχθεί από την απέναντι όχθη του ποταμού, λειασμένων στην εντέλεια. Αυτές είχαν προετοιμαστεί σε μια κλίση 5 ½ παλάμες (του αρχαίου αιγυπτιακού μετρικού συστήματος), ώστε να επιτευχθούν οι επιθυμητές διαστάσεις. Αυτό που σήμερα είναι ορατό είναι η δομή κάτω από αυτήν την επικάλυψη.

Οι πρώτες μετρήσεις ακριβείας της πυραμίδας πραγματοποιήθηκαν από τον αιγυπτιολόγο Φλάιντερς Πέτρι το 1880-82 και δημοσιεύτηκαν στο έργο "Οι Πυραμίδες και οι Ναοί της Γκίζας". Όλες σχεδόν οι αναφορές είναι βασισμένες στις μετρήσεις του. Πολλές από τις εξωτερικές πέτρες επικάλυψης καθώς και μονόλιθοι από τους εσωτερικούς θαλάμους της πυραμίδας είναι ταιριασμένοι με τέτοια ακρίβεια, ώστε ο μέσος όρος του κενού στους αρμούς είναι μόνο μισό χιλιοστό. 


Η ακρίβεια της κατασκευής της πυραμίδας είναι τέτοια, που το μήκος των τεσσάρων πλευρών έχουν μια μέση απόκλιση μεταξύ τους μόλις 58 χιλιοστών. 
Η βάση είναι οριζόντια και επίπεδη με απόκλιση μόλις συν πλην 15 χιλιοστών. Οι πλευρές είναι προσανατολισμένες στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα (με απόκλιση μόλις 4 πρώτων λεπτών της μοίρας (4/60 της μοίρας) με βάση τον γεωγραφικό Βόρειο Πόλο, και όχι τον Μαγνητικό Βόρειο Πόλο, ενώ οι κάθετες γωνίες της ολοκληρωμένης τετράγωνης βάσης της, έχουν ένα μέσο όρο απόκλισης από το να είναι 90 μοίρες, μόλις 12 πρώτα λεπτά της μοίρας (12/60 της μοίρας).

Οι μεγαλύτεροι γρανιτένιοι μονόλιθοι στην πυραμίδα έχουν βρεθεί στο θάλαμο "του Βασιλιά", και ζυγίζουν από 25 μέχρι 80 τόνους, και έχουν μεταφερθεί από το Ασσουάν, το οποίο βρίσκεται 800 χιλιόμετρα μακριά. 
Οι Αιγύπτιοι έκοβαν τα κομμάτια του βράχου στο ορυχείο με το να τοποθετούν ξύλινες σφήνες στο βράχο τις οποίες μετά μούλιαζαν με νερό. Καθώς αυτές το απορροφούσαν, διαστέλλονταν, με αποτέλεσμα να δημιουργούν ρωγμές στο βράχο. Όταν έκοβαν τα κομμάτια του βράχου, τα μετέφεραν μέσω του Νείλου στην πυραμίδα. Εκτιμάται ότι για το χτίσιμο της πυραμίδας χρησιμοποιήθηκαν 5,5 εκατομμύρια τόνοι ασβεστόλιθου, 8.000 τόνοι γρανίτη (φερμένοι από το Ασσουάν), και 500.000 τόνοι ασβεστοκονιάματος.  
 

Το 1300 μ.Χ. ένας καταστροφικός σεισμός χαλάρωσε πολλές από τις πέτρες επικάλυψης, οι οποίες κατόπιν αφαιρέθηκαν το 1356 από το Σουλτάνο της δυναστείας Μπάχρι An-Nasir Nasir-ad-Din al-Hasan, προκειμένου να χτιστούν τζαμιά και φρούρια στο γειτονικό Κάιρο.
Σήμερα μπορεί να δει κανείς αυτές τις πέτρες ως μέρη αυτών των κτηρίων. 

Κατοπινοί εξερευνητές αναφέρουν τεράστιες στοίβες από εξωτερικές πέτρες που είχαν καταρρεύσει, οι οποίες μετέπειτα απομακρύνθηκαν κατά τις εργασίες ανασκαφών στο χώρο. Ακόμα και έτσι, κάποιες από τις πέτρες επικάλυψης υπάρχουν ακόμα και σήμερα in situ γύρω από τη βάση της πυραμίδας, και στις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε την ακρίβεια της δουλειάς τους, η οποία έχει καταγραφεί ανά τους αιώνες. 

Ο Πέτρι ανακάλυψε μια διαφοροποίηση μεταξύ της κλίσης της εσωτερικής δομής της πυραμίδας και της επικάλυψης, της τάξης των 193 ± 25 εκατοστών. Σαν εξήγηση πρότεινε ότι μετά την κατασκευή της εσωτερικής δομής έγινε επαναπροσδιορισμός του προσανατολισμού προς το βορά, αλλά ο υπολογισμός ήταν λάθος, και η επικάλυψη φτιάχτηκε με διαφορετικό προσανατολισμό. Ο Πέτρι σχολίασε την ακρίβεια των πετρών της επικάλυψης ως "ισάξια του έργου ενός οπτικού, παρά μόνο σε κλίμακα εκταρίων" και επίσης, "το να τοποθετηθούν οι πέτρες με αυτήν την ακρίβεια επαφής θα αποτελούσε προσεκτική εργασία. Αλλά το να επιτευχθεί αυτό με τσιμέντο στους αρμούς, μοιάζει σχεδόν αδύνατον". Έχει προταθεί ότι το ασβεστοκονίαμα (το "τσιμέντο" του Πέτρι) ήταν αυτό που επέτρεψε την πραγματοποίηση του φαινομενικά αδύνατου έργου, παρέχοντας στους κατασκευαστές ένα υπόστρωμα για να τοποθετήσουν με ακρίβεια τις πέτρες.

Για τις τεχνικές κατασκευής της πυραμίδας έχουν προταθεί πολλές, και συχνά αντικρουόμενες. Πολλές διαφωνούν με το αν οι λίθοι σύρθηκαν, ανυψώθηκαν, ή αν μετακυλίστηκαν στο τόπο της κατασκευής. 
Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι για την κατασκευή χρησιμοποιήθηκαν σκλάβοι, αλλά σύγχρονες ανακαλύψεις σε καταυλισμούς εργατών στην Γκίζα, υποδηλώνουν ότι η πυραμίδα χτίστηκε από δεκάδες χιλιάδων εξειδικευμένων εργατών. 

Ο Βέρνερ υπέθεσε ότι το εργατικό δυναμικό ήταν οργανωμένο ιεραρχικά σε δύο ομίλους των 100.000 ανδρών, οι οποίες ήταν χωρισμένες σε 5 zaa ή phyle των 20.000 ανδρών, οι οποίες διαχωρίζονταν παραπέρα ανάλογα με τις ειδικότητες των εργατών.

Η είσοδος της Πυραμίδας -  By Olaf Tausch 

Η αρχική είσοδος της πυραμίδας βρισκόταν 17 μέτρα κάθετα από το έδαφος και 7,29 μέτρα ανατολικά από την κεντρική γραμμή της πυραμίδας. 
Από αυτήν την είσοδο ένας διάδρομος 0,96 μέτρων ύψος και 1,04 μέτρα πλάτος κατεβαίνει προς τα κάτω σε γωνία 26° 31'23" διά μέσω της πυραμίδας και μέχρι το βραχώδες υπόστρωμα που βρίσκεται από κάτω της. 
Μετά από 105,23 μέτρα ο διάδρομος, που είναι κατωφερής, γίνεται οριζόντιος και συνεχίζει για ακόμα 8,84 μέτρα καταλήγοντας στον κατώτατο θάλαμο, ο οποίος απ’ ό, τι φαίνεται είναι ημιτελής. 

Ο διάδρομος συνεχίζει και μετά τον νότιο τοίχο του θαλάμου. Στον θάλαμο επίσης υπάρχει ένας λάκκος σκαμμένος στο πάτωμά του. Κάποιοι αιγυπτιολόγοι ισχυρίζονται ότι αυτός ο υπόγειος θάλαμος προοριζόταν αρχικά ως ο νεκρικός θάλαμος, αλλά ο Χέοπας κατόπιν άλλαξε γνώμη, θέλοντας να κτιστεί ο θάλαμος ψηλότερα, μέσα στο εσωτερικό της πυραμίδας.

Το μόνο αντικείμενο μέσα στο Θάλαμο του Βασιλιά είναι μια παραλληλόγραμμη γρανιτένια σαρκοφάγος, μία γωνία της οποίας είναι σπασμένη. Η σαρκοφάγος είναι λίγο πιο μεγάλη από το Ανωφερές Πέρασμα, κάτι που υποδηλώνει ότι πρέπει να είχε τοποθετηθεί στο Θάλαμο πριν τοποθετηθεί η οροφή του. Αντίθετα από τους τοίχους του Θαλάμου οι οποίοι είναι τέλεια λειασμένοι, τα τοιχώματα της σαρκοφάγου είναι τραχιά, με σημάδια από πριόνια ορατά σε πολλά σημεία. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις τέλεια λειασμένες και διακοσμημένες σαρκοφάγους που βρέθηκαν σε άλλες πυραμίδες της ίδιας περιόδου. Ο Πέτρι υπέθεσε ότι αρχικά θα χρησιμοποιούσαν μια τέτοια σαρκοφάγο, αλλά χάθηκε στο ποτάμι στη διαδρομή βόρεια του Ασσουάν, και αυτή η σαρκοφάγος έγινε βιαστικά για να την αντικαταστήσει.
Σήμερα η τουρίστες μπαίνουν στην πυραμίδα από το Τούνελ του Ρόμπερς, το οποίο σκάψανε εργάτες υπό τον Χαλίφη Αλ Μαμούν n γύρω στο 820 μ. Χ. Το τούνελ είναι σκαμμένο ίσια στην αρχιτεκτονική της πυραμίδας για περίπου 27 μέτρα, και μετά στρίβει απότομα αριστερά συναντώντας της πέτρες που έφραζαν το Ανωφερές Πέρασμα. Μη μπορώντας να τις παρακάμψουνε, οι εργάτες σκάψανε απάνω και πίσω τους το μαλακό ασβεστόλιθο ώσπου φτάσανε στο Ανωφερές Πέρασμα. Από αυτό το σημείο υπάρχει η δυνατότητα να περάσει κανείς στο Κατωφερές Πέρασμα, αλλά συνήθως η είσοδος απαγορεύεται. 

  Scholeio.com   

Ο Κολοσσός της Ρόδου με τα μάτια του Σέρτζιο Λεόνε

Ο Κολοσσός της Ρόδου θεωρείται ένα από τα Επτά Θαύματα του αρχαίου κόσμου. 
Ήταν ένα τεράστιο σε διαστάσεις άγαλμα το οποίο απεικόνιζε τον Θεό Ήλιο. 
Η όψη του αγάλματος λέγεται ότι διακρινόταν από την είσοδο του λιμανιού της Ρόδου.

Οι επικές ταινίες άρεσαν πάντα στον κινηματογράφο. 

Το 1961 ο Ιταλικός κινηματογράφος αποφασίζει να κάνει ταινία ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου, τον Κολοσσό της Ρόδου.  Το 1959 στη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας  "Οι Τελευταίες Μέρες της Πομπηίας" ο βασικός σκηνοθέτης Μάριο Μπονάρντ αρρώστησε βαριά και οι παραγωγοί ζήτησαν από τον Σέρτζιο Λεόνε, που εργάζονταν σαν βοηθός σκηνοθέτη, να ολοκληρώσει την ταινία. 

Δυο χρόνια αργότερα κλήθηκε να σκηνοθετήσει τον Κολοσσό της Ρόδου είχε ήδη την εμπειρία για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις τέτοιων παραγωγών. 

 
Ιταλία 1961, μυθολογικός χρόνος: Βρισκόμαστε στο 120. 
Ο Σέργιο Λεόνε σκηνοθετώντας 
ζωντανεύει τον "Κολοσσό της Ρόδου".

  

"Ανάμεσα σε δύο σχέδια εξόντωσης, που έχουν υφανθεί κατά του τυράννου βασιλιά, πέφτει  κατά την διάρκεια των διακοπών του στη Ρόδο, ένας Αθηναίος πολεμιστής. 

Το ένα σχέδιο από Ρόδιους πατριώτες και το άλλο από Φοίνικες κατακτητές, με τη διαφορά ότι οι Ρόδιοι θέλουν να ρίξουν τον τύραννο βασιλιά, ενώ οι Φοίνικες θέλουν να κατακτήσουν τη Ρόδο". 

Il Colosso di Rodi 
Film Completo by Film & Clips Italia 1961 
Genere: Mitologico durata 120' 
Regia di Sergio Leone Con Conrado Sanmartin, Rory Calhoun, 
Lea Massari, Georges Marchal, Angel Aranda

  Scholeio.com 

Αλτσχάιμερ, Πρόληψη και Διατροφή

Επιστήμονες ευελπιστούν πως θα αποκαλύψουν τους βαθύτερους μηχανισμούς δράσης της πρωτεΐνης tau και τις διεργασίες που την οδηγούν να σχηματίζει χαρακτηριστικά συμπλέγματα στον εγκέφαλο, τα οποία αποτελούν το βιολογικό «αποτύπωμα» της νόσου Αλτσχάιμερ αφού βρήκαν τη στιγμή της «γέννησης», το «Μπιγκ Μπανγκ» του Αλτσχάιμερ και που μπορεί να αποδειχτεί ιδιαίτερα χρήσιμη για τη βαθύτερη κατανόηση και την πρόληψη της ανίατης νευροεκφυλιστικής νόσου.
Ο φιλόδοξος στόχος είναι να εντοπίζεται το Αλτσχάιμερ όσο το δυνατόν πιο έγκαιρα και να αναπτυχθούν θεραπείες που θα στοχεύουν στη σταθεροποίηση της "πρωτεΐνης tau" ώστε να προληφθούν οι δομικές αλλαγές της και ο σχηματισμός των επικίνδυνων συμπλεγμάτων της.

Στο Ιατρικό Κέντρο Σαουθγουέστερν του Πανεπιστημίου του Τέξας επιστήμονες ανακάλυψαν με ακρίβεια τη χρονική στιγμή που μετατρέπεται μια φυσιολογική πρωτεΐνη σε τοξική, πριν όμως αυτή αρχίσει να δημιουργεί επικίνδυνα συμπλέγματα στον εγκέφαλο. 

Η νόσος Alzheimer είναι μια προοδευτική εκφυλιστική νόσο του νευρικού συστήματος, ενώ αποτελεί την κυριότερη αίτια εμφάνισης άνοιας σε άτομα άνω των 65 ετών με ποσοστό μεγαλύτερο του 50% επί των ανοϊκών ασθενών. Η νόσος Alzheimer χαρακτηρίζεται από διαταραχή της προσωπικότητας, της συμπεριφοράς και διαταραγμένη κρίση. Επίσης τα άτομα εμφανίζουν δυσκολίες στην κατανόηση και στην έκφραση λόγου, ενώ μπορεί να συνοδεύεται και από διαταραγμένη διατροφική συμπεριφορά και σοβαρή απώλεια βάρους. 

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της νόσου;
Η εξέλιξη της νόσου κυμαίνεται από 6 έως 10 χρόνια, ενώ τα στάδια που την αποτελούν είναι τρία, το πρώιμο στάδιο, το μεσαίο και το τελικό στάδιο. Η εξέλιξη της νόσου ποικίλλει ανά ασθενή και μπορεί είτε να εκτυλιχθεί σε πιο σύντομο χρονικό διάστημα ή αντιθέτως να διαρκέσει περισσότερα χρόνια. Ανεξαρτήτως διάρκειας, το γνώρισμα της νόσου είναι ότι σταδιακά παρατηρείται αυξανόμενη δυσλειτουργικότητα του ασθενή.
Πρώιμο στάδιο

- Στο πρώιμο στάδιο της νόσου το άτομο ξεχνάει συχνότερα, χάνει τον προσανατολισμό του σε οικείο περιβάλλον ενώ δεν έχει αίσθηση του χρόνου.
Μεσαίο στάδιο

- Στο μεσαίο στάδιο, η απώλεια της μνήμης σχετικά με πρόσφατα γεγονότα γίνεται ποιο έντονη, ο ασθενής χάνεται σε οικείο περιβάλλον, παρουσιάζει δυσκολίες στην επικοινωνία ενώ επαναλαμβάνει συχνά τις ίδιες ερωτήσεις σε συνδυασμό με σημαντικές διαφορές στην συμπεριφορά του.
Τελικό στάδιο

- Αφού φτάσει στο τελικό στάδιο η νόσος, ο ασθενής αδυνατεί να αναγνωρίσει οικεία πρόσωπα, χάνει την αίσθηση του χώρου και του χρόνου ενώ εμφανίζει δυσκολίες και στην βάδιση.

Δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν υπάρχει θεραπευτική αγωγή για την αντιμετώπιση της νόσου, αλλά μόνο για την μείωση την συμπτωμάτων και την βελτίωση των συμπεριφορικών και των ψυχολογικών διαταραχών.

Υπάρχουν τροφές ενάντια στο Alzheimer; 
 
Η διατροφική προσέγγιση για την νόσο Alhzeimer εστιάζει σε τρόφιμα πλούσια σε αντιοξειδωτικά, βιταμίνες (όπως βιταμίνη C και βιταμίνη Ε) και απαραίτητα λιπαρά οξέα καθώς υπάρχει μια σειρά μελετών που υποστηρίζουν ότι αυτά τα θρεπτικά συστατικά πιθανόν να προλαμβάνουν την εμφάνιση της νόσου μέσω της προστασίας του εγκεφάλου από τις οξειδωτικές ρίζες και την φλεγμονή.

Η διατροφή φαίνεται να είναι ένας από τους παράγοντες που έχουν προστατευτικό ρόλο όσον αφορά την εμφάνιση ή/ και την εξέλιξη της νόσου. Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι το οξειδωτικό στρες και η συσσώρευση ελεύθερων ριζών εμπλέκονται στην παθοφυσιολογία της νόσου. Επίσης αρκετές έρευνες έχουν βρει συσχέτιση μεταξύ των γνωστικών ικανοτήτων και τα επίπεδα συγκέντρωσης του φολικού οξέος, βιταμίνης Β12, Β6 και ομοκυστεΐνης στον ορό.

Εντούτοις, οι διατροφικοί παράγοντες δεν μπορούν να μελετηθούν χωριστά, αλλά σε συνδυασμό με τους υπόλοιπους παράγοντες που σχετίζονται με το Alzheimer, όπως γενετικούς, οιστρογόνα, χρήση αντιφλεγμονωδών φαρμάκων και κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες.

Βιταμίνες του συμπλέγματος Β

 

Απόδειξη για τη σπουδαιότητα των Β βιταμινών Β6, Β12 και φολικού οξέος για την εύρυθμη λειτουργία του εγκεφάλου αποτελούν οι έρευνες που δείχνουν νευρολογική και ψυχολογική δυσλειτουργία σε κατάσταση έλλειψης τους. Το επίπεδο αυτών των βιταμινών είναι συχνά χαμηλό στα ηλικιωμένα άτομα και όπως προαναφέρθηκε έχει αποδειχθεί συσχέτιση μεταξύ της απώλειας της γνωστικής ικανότητας ή της νόσου Alzheimer και της ανεπάρκειας βιταμινών Β. Εντούτοις, η φύση της συσχέτισης αυτής δεν είναι ακόμα γνωστή.

Το ερώτημα που προκύπτει είναι εάν η ανεπάρκεια σε βιταμίνες Β συντελεί σ΄ αυτήν την εγκεφαλική υπολειτουργία ή έπεται του γήρατος και των συνακόλουθων ασθενειών. Από μια θεωρητική σκοπιά, αυτή η ανεπάρκεια βιταμινών συμβάλλει στην εξασθένηση των αντιδράσεων μεθυλίωσης, οι οποίες είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία του εγκεφάλου.

Ανεπάρκεια βιταμινών και υπερομοκυστεϊναιμία

 

Επιπρόσθετα, η ανεπάρκεια αυτών των βιταμινών πιθανόν να οδηγήσει σε υπερομοκυστεϊναιμία, ένα πρόσφατα αναγνωρισμένο παράγοντα επικινδυνότητας για τη δημιουργία θρόμβωσης, εμφρακτικής αγγειακής ασθένειας και εγκεφαλικού, τα οποία με τη σειρά τους μπορούν να οδηγήσουν σε ισχαιμία του εγκεφάλου. Υψηλή συγκέντρωση ομοκυστεΐνης στο πλάσμα μπορεί να έχει δηλητηριώδη δράση στα αρτηριακά τοιχώματα. Η δράση αυτή μπορεί να δώσει μια εξήγηση γιατί τα ηλικιωμένα άτομα με μακροχρόνια έλλειψη βιταμινών αναπτύσσουν δευτερογενώς κάποιες νευρολογικές δυσλειτουργίες, οι οποίες προκαλούνται από μικρές εγκεφαλοαγγειακές αλλοιώσεις.
Η γνωστική εξασθένιση λοιπόν που απαντάται στα ηλικιωμένα άτομα θα μπορούσε να αποδοθεί σε σχετιζόμενες με την ομοκυστεΐνη εγκεφαλοαγγειακές αλλοιώσεις. Επίσης, σε έρευνες έχει αποδειχθεί ότι οι πάσχοντες από τη νόσο Alzheimer είχαν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα ομοκυστεΐνης στο πλάσμα από ότι τα άτομα που δεν έπασχαν από άνοια.

Άλλες Bιταμίνες, Μέταλλα και Alzheimer

 

Άλλα ιχνοστοιχεία ίσως έχουν προστατευτικό ρόλο ενάντια στη νόσο Alzheimer μέσω της αντιοξειδωτικής τους δράσης, όπως οι βιταμίνες Α, Ε, C και β-καροτένιο, μέταλλα όπως ο ψευδάργυρος, καθώς επίσης τα φλαβονοειδή. Έρευνες έχουν δείξει ότι άτομα με μειωμένη συγκέντρωση διαφόρων βιταμινών και μετάλλων παρουσίαζαν μειωμένες γνωστικές ικανότητες, ενώ πρόσφατα βρέθηκαν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης C σε ασθενείς με Alzheimer.

Πολυακόρεστα λιπαρά

Το λινολεϊκό (ω-6) και το α-λινολενικό οξύ (ω-3) είναι απαραίτητα για τη φυσιολογική κυτταρική λειτουργία και είναι πρόδρομες ενώσεις για το σχηματισμό των πολυακόρεστων λιπαρών οξέων (PUFA) μακράς αλυσίδας, όπως το αραχιδονικό (ΑΟ), εικοσαπενταενοϊκό (EPA) και το εικοσιδυοεξαενοϊκό οξύ (DHA), τα οποία επιδρούν στη ρευστότητα των μεμβρανών, στις ενζυμικές δράσεις και στη σύνθεση των εικοσανοϊδών.

Ο εγκέφαλος είναι ιδιαίτερα πλούσιος σε PUFA, όπως το DHA και αλλαγές στη σύνθεση της μεμβράνης του σε αυτά τα οξέα αντανακλούν τις αλλαγές στη διατροφή

Εξασθένιση της δομικής και λειτουργικής ακεραιότητας του εγκεφαλικού ιστού φαίνεται να σχετίζεται με απώλεια του DHA των κυτταρικών μεμβρανών. Το ΑΟ, επίσης πολύ σημαντικό συστατικό του εγκεφάλου, αποτελεί τον κύριο πρόδρομο για τη σύνθεση των εικοσανοϊδών, τα οποία δρουν ως εξωκυτταρικά και εσωκυτταρικά σήματα. Συνέπεια του γήρατος είναι η μείωση των PUFA των κυτταρικών μεμβρανών, που οδηγεί σε γνωστική πτώχευση. Νευροεκφυλιστικές διαταραχές όπως η νόσος του Alzheimer και του Parkinson επίσης παρουσιάζουν απώλεια των PUFA των κυτταρικών μεμβρανών. Ως εκ τούτου εικάζεται ότι μια διατροφή ισορροπημένη σε ω-6 και ω-3 λιπαρά οξέα πιθανόν να βοηθήσει στην καθυστέρηση της εκδήλωσης αυτών των ασθενειών ή στη μείωση της προσβολής των εγκεφαλικών λειτουργιών που αυτές προκαλούν.

Φάρμακα

Μη-στεροειδή αντιφλεγμονόδη

Μια υπόθεση για την αιτιολογία της νόσου Alzheimer στηρίζεται σε έρευνες που βασίστηκαν σε αυτοψίες και οι οποίες έδειξαν ότι κάποιες φλεγμονώδεις αντιδράσεις συμβάλλουν σημαντικά σε νευρική απώλεια. Μια σύγχρονη άποψη υποστηρίζει ότι μακροχρόνια λήψη μη-στεροειδών αντιφλεγμονοδών φαρμάκων πιθανόν να μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.

Οιστρογόνα

Σε διαγνωσμένη νόσο Alzheimer, τα οιστρογόνα φαίνεται να σταθεροποιούν τις γνωστικές ικανότητες. Κυρίαρχος παράγοντας που οδηγεί σε άνοια και συγκεκριμένα τύπου Alzheimer είναι η εγκεφαλοαγγειακή ασθένεια. Στη νόσο Alzheimer και στις αγγειακές άνοιες, η εγκεφαλική ροή αίματος μειώνεται στις περιοχές του εγκεφάλου που έχουν προσβληθεί από την ασθένεια. Τα οιστρογόνα είναι ένας σημαντικός παράγοντας που όχι μόνο εμποδίζει την εμφάνιση αγγειακής ασθένειας, αλλά επίσης βελτιώνει τη ροή του αίματος στα προσβεβλημένα αγγεία, όπως είναι τα εγκεφαλικά αγγεία που έχουν προσβληθεί από τη νόσο Alzheimer. Εντούτοις, οι απόψεις διίστανται, καθότι κάποιες έρευνες έδειξαν ότι η θεραπεία με οιστρογόνα είχε ευεργετική δράση στην εξέλιξη της νόσου, ενώ κάποιες άλλες έδειξαν ότι δεν είχε καμία επίδραση.

Μορφωτικό επίπεδο

Αρκετές έρευνες έχουν δείξει επίσης ότι υπάρχει σχέση μεταξύ χαμηλού μορφωτικού επιπέδου και άνοιας και ιδιαίτερα τύπου Alzheimer. Πρόσφατα μάλιστα σε έρευνα με 528 άτομα που έπασχαν από άνοια βρέθηκε ότι το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο αύξησε τον κίνδυνο για τη νόσο Alzheimer σε γυναίκες με λιγότερα από 8 χρόνια εκπαίδευσης.

Σημαντική απώλεια βάρους 

Προαναφέρθηκε ότι η νόσος Alzheimer είναι μία από τις κύριες αίτιες θανάτου στα ηλικιωμένα άτομα. Σημαντική απώλεια βάρους είναι από τα χαρακτηριστικά κλινικά ευρήματα της νόσου. Η απώλεια σωματικού βάρους σχετίζεται άμεσα με μειωμένη μυϊκή μάζα, η οποία οδηγεί σε απώλεια της λειτουργικής ανεξαρτησίας του ατόμου και τελικά σε αυξημένη ανάγκη για νοσοκομειακή περίθαλψη. Η απώλεια βάρους επίσης αυξάνει τον κίνδυνο για έλκη κατάκλισης, μολύνσεις και θνησιμότητα, οδηγώντας έτσι σε αυξημένη κατανάλωση των πόρων που διατίθενται για την υγεία.



Αρκετές έρευνες διαπίστωσαν ενεργειακή υποθρεψία σε ασθενείς με άνοια και άνοια τύπου Alzheimer βάση βιοχημικών και ανθρωπομετρικών μετρήσεων. Έχει επίσης υποστηριχθεί ότι αυτή καθαυτή η υποθρεψία πιθανόν να είναι ένας από τους παράγοντες για την αιτιολογία της άνοιας και άλλων ψυχιατρικών και γνωστικών δυσλειτουργιών, παρόλο που οι περισσότερες έρευνες δεν κατάφεραν να υποστηρίξουν αυτήν την άποψη.

Ποια είναι τα αίτια απώλειας βάρους;

 

Τα αίτια της απώλειας σωματικού βάρους παραμένουν μέχρι στιγμής άγνωστα. Έχει υποστηριχθεί ότι η νόσος σχετίζεται άμεσα με δυσλειτουργία της ρύθμισης του σωματικού βάρους, δηλαδή πιθανόν με μειωμένη ενεργειακή πρόσληψη και αφύσικα αυξημένη ενεργειακή απώλεια. Παρόλο που οι έρευνες σ΄ αυτόν τον τομέα είναι περιορισμένες, τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα δεν μπορούν να υποστηρίξουν την άποψη ότι ο αυξημένος μεταβολικός ρυθμός οδηγεί στην ανεξήγητη απώλεια βάρους των ασθενών με άνοια τύπου Alzheimer και των ασθενών με καχεξία.

Δίαιτα MIND για την καταπολέμιση του Alhzeimer
Ερευνητές του Πανεπιστημίου Rush δημιούργησαν τηνδίαιτα MIND ,η οποία αποτελεί έναν συνδυασμό της Μεσογειακής διατροφής και της αντιυπερτασικής δίαιτας DASH. Σκοπός της διατροφής αυτής είναι η πρόληψη των εκφυλιστικών παθήσεων και η ενίσχυση της υγείας του εγκεφάλου και πιθανώς η καταπολέμηση αυτών των ασθενειών μέσω της επιβράδυνσης της εξέλιξης τους.

Τα κύρια χαρακτηριστικά αυτής της δίαιτας είναι ότι προωθεί την κατανάλωση 
των εξής 10 τροφίμων:

1. Πράσινα φυλλώδη λαχανικά (όπως σπανάκι, μαρούλι κ.τ.λ), σε τουλάχιστον 6 μερίδες εβδομαδιαίως.
2. Άλλα λαχανικά, τουλάχιστον μία μερίδα την ημέρα
3. Ξηρούς καρπούς, 5 μερίδες εβδομαδιαίως
4. Μούρα (μύρτιλο, βατόμουρο) , 2-3 μερίδες εβδομαδιαίως
5. Όσπρια, τουλάχιστον 3 μερίδες εβδομαδιαίως
6. Ολικής άλεσης δημητριακά, 1 μερίδα κάθε μέρα
7. Ψάρια, 1 φορά την εβδομάδα
8. Πουλερικά, 2 φορές την εβδομάδα
9. Χρήση αποκλειστικά ελαιολάδου για την μαγειρική
10. Κρασί, ένα ποτήρι ημερησίως

Αντιθέτως, με βάση τη MIND diet καλό είναι να καταναλώνονται με χαμηλότερη συχνότητα 
τα παρακάτω:

• Κόκκινο κρέας, λιγότερο από 4 μερίδες την εβδομάδα
• Τυριά, λιγότερο από 1 μερίδα εβδομαδιαίως
• Σφολιάτες και γλυκά, λιγότερο από 5 μερίδες εβδομαδιαίως
• Τηγανητά και πρόχειρα φαγητά, λιγότερο από 1 μερίδα την εβδομάδα
• Αποφυγή αγελαδινού βουτύρου

Η μελέτη που πραγματοποίησε η ερευνητική ομάδα χρησιμοποιώντας την MIND diet κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα άτομα όσο πιο προσκολλημένα ήταν στην διατροφή τόσο χαμηλότερα ήταν τα ποσοστά εμφάνισης της νόσου Alzheimer. Ακόμα και εκείνοι που ήταν μέτρια συμμορφωμένοι με την διατροφή είχαν 35% λιγότερες πιθανότητες να νοσήσουν.

Συμπέρασμα

Σίγουρα είναι πολύ πρώιμο να εξάγουμε συμπεράσματα μιας και ο σχεδιασμός των μελετών δεν είναι επαρκής για κάτι τέτοιο. Παρόλα αυτά μια διατροφή βασιζόμενη σε τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνες, αντιοξειδωτικά και πλούσια σε απαραίτητα λιπαρά οξέα μειώνει τα επίπεδα φλεγμονής ενώ βοηθάει στην καταστροφή των ελεύθερων ριζών, κάτι το οποίο είναι αναμφισβήτητα ευεργετικό για τον οργανισμό μας.

πηγή 

_______________________________________________________________________________
Ευχαριστούμε το ενημερωτικό και χρήσιμο σε θέματα "σωστής" διατροφής  mednutrition

  Scholeio.com