Ως κύριο όνομα, είναι η προσωποποίηση της μεγαλύτερης δύναμης,
που κυριαρχεί στη Φύση και κανονίζει τις ενέργειες των ανθρώπων, Θεωρείται η κυρίαρχος των Μοιρών.
Φιλοσοφική Ανάλυση
Τυραννική και αγαπημένη ψευδαίσθηση, του Ανέφικτου μετεικασία, θολό το "ξίφος του Απόλυτου" που κραδαίνει η Ειμαρμένη που στήνει χορό με τη ζωή σου Ειμαρμένη (λατ. Fatum) είναι το πεπρωμένο, το αναπόφευκτο, που πολύ συχνά ταυτίζεται με την Ανάγκη σε έναν Κόσμο συνύπαρξης θεών και ανθρώπων, ο οποίος διέπεται από αυστηρή νομοτέλεια,
Η Ειμαρμένη αποτελεί το καθορισθέν υπό της Μοίρας, τον «Λόγο του Κόσμου».
Ειμαμένη εστίν ο του Κόσμου Λόγος διακυρήσσουν οι Στωικοί, όπως διασώζει ο Στοβαίος.
Θεωρείται ως μία αδιάσπαστη αλυσίδα αιτιοτήτων, την οποία οι Στωικοί αντιλαμβάνονται ως φυσική και ηθική δύναμη, σχεδόν ταυτιζόμενη με τον Θεό αλλά και με την Δικαιοσύνη και την Πρόνοια (σύμφωνα και με τις απόψεις του Παρμενίδου και του Δημοκρίτου), ως αμείλικτη εξέλιξη των φυσικών τάσεων του Παντός (καθώς μόνον οι φυσικές τάσεις των επιμέρους πραγμάτων μπορούν κάποιες φορές να εμποδιστούν).
Την επικράτηση της αναγκαιότητος και της Ειμαρμένης σε όλον τον Κόσμο, δέχονται και οι Ατομικοί Λεύκιππος και Δημόκριτος (Διογένης Λαέρτιος, 9, 33 και 45) ενώ κατά τον Ξενοκράτη, οι Μοίρες παραστέκουν στην ανθρώπινη Γνώση, ορίζοντας η κάθε μία από ένα εκ των τριών τμημάτων της τελευταίας (Επιστήμη - Αίσθηση - Δόξα)
Αντιθέτως ο Αναξαγόρας αποκαλεί «κενή λέξη» την Ειμαρμένη, και διακηρύσσει, ότι τίποτε δεν γίνεται συμφώνως προς αυτήν.
Κατά τον Στωικό Χρύσιππο, η Ειμαρμένη είναι «μια ορισμένη φυσική και συγκροτημένη διάταξη των πάντων μέσα στην αιωνιότητα, όπου μια ομάδα πραγμάτων αενάως απορρέει από άλλη και εμπλέκεται με άλλη, σε μία απαραβίαστη αλληλουχία» (Γέλλιος, «Αττικές Νύκτες» η.ι.3).
Η όλη περί Ειμαρμένης αντίληψη των Στωικών περιγράφεται λακωνικά από μία μεταφράση του Κικέρωνα, την οποία διέσωσε ο Σενέκας:
«Εκείνον που θέλει, οι Μοίρες τον οδηγούν, εκείνον που δεν θέλει, τον σύρουν» («dukunt volentem fanta, volentm trahunt»
Η Ειμαρμένη δημιουργεί γεγονότα όχι όμως ανθρώπινες ποιότητες, οι οποίες είναι αποτέλεσμα αποκλειστικώς της ανθρωπίνης ελεύθερης βούλησης.
Οι Πυθαγόρειοι τοποθετούν τον ανθρώπινο βίο ανάμεσα σε δύο πόλους, την εξαναγκαστική Ανάγκη και την ελευθεροβουλητική Δύναμη
(Ιεροκλής, «Χρυσά Έπη», 8),
ενώ η Ειμαρμένη, απαντάται και στον Ηράκλειτο, κατά τον οποίο τα πάντα γίνονται «καθ' ειμαρμένην», υπό την έννοια όμως του «κατ' αναλογίαν».
Οι Στωικοί ορίζουν από την πλευρά τους την Ειμαρμένη, ως μία ταυτοχρόνως φυσική και θεϊκή οργανωτική δύναμη του Κόσμου, που αποτελεί τον Λόγο και την νομοτέλεια του Παντός, δύναμη, που διατηρεί και διατηρείται κυβερνώντας και περιλαμβάνοντας τα ενάντια, ταυτόσημη με την Μοίρα, την Πρόνοια, την Φύση, το Σύμπαν, και εν τέλει με τον ίδιο τον θεό Δία.
Κατά τον Χρύσιππο, όλα τα παρελθόντα συνέβησαν, τα παρόντα συμβαίνουν και τα μέλλοντα θα συμβούν συμφώνως προς την Ειμαρμένη, αλλά πάντοτε συνδιαμορφωτικά με την «προαίρεσιν» και το «εφ' ημίν» (δηλαδή αυτό που είναι στο χέρι μας να διαμορφώσουμε), ο δε άνθρωπος συνιστά υπ' αυτήν ένα οργανικό στοιχείο ενός τεταγμένου συνόλου.
Η Ειμαρμένη (ή η Πρόνοια, ή το «ουκ εφ'ημιν», δηλαδή αυτό που δεν εξαρτάται από τον άνθρωπο) και η Ελευθερία (ή το Αυτεξούσιο, ή το «εφ' ημίν»), αποτελούν τους βασικούς πόλους (ως το δεδομένο και το ζητούμενο) του βίου των θνητών στη μακρά οδό προς την τελείωση τους.
______________________________________________
βλ. επίσης "Ειμαρμένη" I και III.
Scholeio.com
Τυραννική και αγαπημένη ψευδαίσθηση, του Ανέφικτου μετεικασία, θολό το "ξίφος του Απόλυτου" που κραδαίνει η Ειμαρμένη που στήνει χορό με τη ζωή σου Ειμαρμένη (λατ. Fatum) είναι το πεπρωμένο, το αναπόφευκτο, που πολύ συχνά ταυτίζεται με την Ανάγκη σε έναν Κόσμο συνύπαρξης θεών και ανθρώπων, ο οποίος διέπεται από αυστηρή νομοτέλεια,
Η Ειμαρμένη αποτελεί το καθορισθέν υπό της Μοίρας, τον «Λόγο του Κόσμου».
Ειμαμένη εστίν ο του Κόσμου Λόγος διακυρήσσουν οι Στωικοί, όπως διασώζει ο Στοβαίος.
Θεωρείται ως μία αδιάσπαστη αλυσίδα αιτιοτήτων, την οποία οι Στωικοί αντιλαμβάνονται ως φυσική και ηθική δύναμη, σχεδόν ταυτιζόμενη με τον Θεό αλλά και με την Δικαιοσύνη και την Πρόνοια (σύμφωνα και με τις απόψεις του Παρμενίδου και του Δημοκρίτου), ως αμείλικτη εξέλιξη των φυσικών τάσεων του Παντός (καθώς μόνον οι φυσικές τάσεις των επιμέρους πραγμάτων μπορούν κάποιες φορές να εμποδιστούν).
Την επικράτηση της αναγκαιότητος και της Ειμαρμένης σε όλον τον Κόσμο, δέχονται και οι Ατομικοί Λεύκιππος και Δημόκριτος (Διογένης Λαέρτιος, 9, 33 και 45) ενώ κατά τον Ξενοκράτη, οι Μοίρες παραστέκουν στην ανθρώπινη Γνώση, ορίζοντας η κάθε μία από ένα εκ των τριών τμημάτων της τελευταίας (Επιστήμη - Αίσθηση - Δόξα)
Αντιθέτως ο Αναξαγόρας αποκαλεί «κενή λέξη» την Ειμαρμένη, και διακηρύσσει, ότι τίποτε δεν γίνεται συμφώνως προς αυτήν.
Κατά τον Στωικό Χρύσιππο, η Ειμαρμένη είναι «μια ορισμένη φυσική και συγκροτημένη διάταξη των πάντων μέσα στην αιωνιότητα, όπου μια ομάδα πραγμάτων αενάως απορρέει από άλλη και εμπλέκεται με άλλη, σε μία απαραβίαστη αλληλουχία» (Γέλλιος, «Αττικές Νύκτες» η.ι.3).
Η όλη περί Ειμαρμένης αντίληψη των Στωικών περιγράφεται λακωνικά από μία μεταφράση του Κικέρωνα, την οποία διέσωσε ο Σενέκας:
«Εκείνον που θέλει, οι Μοίρες τον οδηγούν, εκείνον που δεν θέλει, τον σύρουν» («dukunt volentem fanta, volentm trahunt»
Η Ειμαρμένη δημιουργεί γεγονότα όχι όμως ανθρώπινες ποιότητες, οι οποίες είναι αποτέλεσμα αποκλειστικώς της ανθρωπίνης ελεύθερης βούλησης.
Οι Πυθαγόρειοι τοποθετούν τον ανθρώπινο βίο ανάμεσα σε δύο πόλους, την εξαναγκαστική Ανάγκη και την ελευθεροβουλητική Δύναμη
(Ιεροκλής, «Χρυσά Έπη», 8),
ενώ η Ειμαρμένη, απαντάται και στον Ηράκλειτο, κατά τον οποίο τα πάντα γίνονται «καθ' ειμαρμένην», υπό την έννοια όμως του «κατ' αναλογίαν».
Οι Στωικοί ορίζουν από την πλευρά τους την Ειμαρμένη, ως μία ταυτοχρόνως φυσική και θεϊκή οργανωτική δύναμη του Κόσμου, που αποτελεί τον Λόγο και την νομοτέλεια του Παντός, δύναμη, που διατηρεί και διατηρείται κυβερνώντας και περιλαμβάνοντας τα ενάντια, ταυτόσημη με την Μοίρα, την Πρόνοια, την Φύση, το Σύμπαν, και εν τέλει με τον ίδιο τον θεό Δία.
Κατά τον Χρύσιππο, όλα τα παρελθόντα συνέβησαν, τα παρόντα συμβαίνουν και τα μέλλοντα θα συμβούν συμφώνως προς την Ειμαρμένη, αλλά πάντοτε συνδιαμορφωτικά με την «προαίρεσιν» και το «εφ' ημίν» (δηλαδή αυτό που είναι στο χέρι μας να διαμορφώσουμε), ο δε άνθρωπος συνιστά υπ' αυτήν ένα οργανικό στοιχείο ενός τεταγμένου συνόλου.
Η Ειμαρμένη (ή η Πρόνοια, ή το «ουκ εφ'ημιν», δηλαδή αυτό που δεν εξαρτάται από τον άνθρωπο) και η Ελευθερία (ή το Αυτεξούσιο, ή το «εφ' ημίν»), αποτελούν τους βασικούς πόλους (ως το δεδομένο και το ζητούμενο) του βίου των θνητών στη μακρά οδό προς την τελείωση τους.
______________________________________________
Scholeio.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου