 |
| Έφεσος, Ναός Αρτέμιδας |
Η Ιστορική Περίοδος
Σκοτεινοί Αιώνες ή Γεωμετρικοί Χρόνοι
η περίοδος που ακολούθησε την καταστροφή των Μυκηνών και μέχρι τα μέσα του 8ου αιώνα π.Χ. ονομάζεται Σκοτεινοί Αιώνες γιατί λίγα πράγματα είναι γνωστά γι’ αυτήν, τα οποία δηλώνουν οπισθοδρόμηση.
1120-1100 π.Χ. Η κάθοδος των Ηρακλειδών στην Πελοπόννησο.
1075 π.Χ. Εμφάνιση των κιβωτιόσχημων τάφων στην Αργολίδα.
1000 π.Χ. Οι πρώτοι Έλληνες φτάνουν και εγκαθίστανται στις περιοχές όπου λίγο αργότερα θα αναπτυχθούν οι πόλεις της Σμύρνης και της Εφέσου.
950 π.Χ. Οι Έλληνες αποβιβάζονται στη Σάμο.
900 π.Χ. Οι Δωριείς εποικίζουν τη Ρόδο.
Εμφάνιση γεωμετρικών στοιχείων στην κεραμική του ελληνικού χώρου.
812 π.Χ. Ιδρύεται η Σινώπη.
Αρχαϊκή Περίοδος
800 π.Χ. Την εποχή αυτή αρχίζει ο συνοικισμός των Αθηνών, ενώ παράλληλα ολοκληρώνεται και ο αποικισμός της Ιωνίας από Έλληνες. Ιδρύεται στο ακρωτήριο της Μυκάλης ένα ιερό του Ποσειδώνα, το οποίο θα γίνει αργότερα γνωστό ως Πανιώνιο.
780-750 π.Χ. Εισάγεται στην Ελλάδα το φοινικικό αλφάβητο και καταγράφεται πλέον με απλό και ιδιαίτερα ευέλικτο τρόπο η ελληνική γλώσσα.
776 π.Χ. Πρώτη καταγραμμένη Ολυμπιάδα.
775-770 π.Χ. Ιδρύεται στο σύμπλεγμα των νησιών Πιθηκούσες στον κόλπο της Νεάπολης η πρώτη γνωστή ελληνική αποικία της Δύσης.
760 π.Χ. Η ομοσπονδία των δήμων του έθνους των Ιώνων περιέρχεται σε κρίση, η οποία τελικά θα οδηγήσει στη διάλυσή της. Οι Ερετριείς και οι Χαλκιδείς αποσπώνται από αυτή και οι δήμοι της Αττικής ενώνονται δημιουργώντας το κράτος της πόλης των Αθηνών.
755 π.Χ. Ιδρύεται στον Πόντο η Τραπεζούντα.
754 π.Χ. Αρχή του καταλόγου των Εφόρων στη Σπάρτη.
752/1 π.Χ. Ο κληρονομικός βασιλιάς των Αθηνών αντικαθίσταται από άρχοντα που εκλέγεται για δέκα χρόνια. Μέχρι το 722/1 π.Χ. οι άρχοντες είναι μέλη της βασιλικής οικογένειας, ενώ μέχρι το 682 π.Χ. είναι ευγενείς. Από το έτος αυτό και μετά η θητεία τους είναι ετήσια.
750 π.Χ.(;). Οι Χαλκιδαίοι ιδρύουν στη νότια Ιταλία την Κύμη. Λίγα χρόνια αργότερα οι κάτοικοι της νέας αποικίας μαζί με λιγοστούς Αθηναίους ιδρύουν τη Νεάπολη.
Η Κύμη είναι το πρώτο ελληνικό πολιτιστικό κέντρο με το οποίο έρχονται σε επαφή οι Ρωμαίοι. Ησίοδος από την Άσκρα της Βοιωτίας συνθέτει το ποίημα του «Έργα και Ημέραι» στο οποίο παραπονιέται για την απληστία των πλουσίων, ενώ δίνει και συμβουλές στους νέους γεωργούς.
Ο Φείδωνας γίνεται βασιλιάς του Άργους.
Πρώιμη πρωτοκορινθιακή κεραμική.
740-720 π.Χ. Α΄ Μεσσηνιακός Πόλεμος. Η προσπάθεια των Σπαρτιατών με ηγέτη το βασιλιά Θεόπομπο να καταλάβουν τη Μεσσηνία καταλήγει στην κατάληψη του μεσσηνιακού φρουρίου της Ιθώμης και στον εξανδραποδισμό των Μεσσηνίων, οι οποίοι γίνονται δουλοπάροικοι (είλωτες).
736 π.Χ. Οι Κορίνθιοι με αρχηγό τον Χερσικράτη ιδρύουν την Κέρκυρα.
733/2 π.Χ. Οι Κορίνθιοι υπό τον Αρχία ιδρύουν τις Συρακούσες στο νησί της Ορτυγίας.
729/8 π.Χ. Ιδρύονται η Κατάνη και οι Λεοντίνοι, και ένα χρόνο αργότερα τα Υβλαία Μέγαρα.
721 π.Χ. Ιδρύεται η Σύβαρη.
710 π.Χ. Ιδρύεται ο Κρότωνας.
710-670 π.Χ. Περίοδος της φιλολογικής δραστηριότητας του ποιητή Τέρπανδρου.
706 π.Χ. Οι Σπαρτιάτες ιδρύουν τον Τάραντα.
704 π.Χ. Ο Κορίνθιος Αμεινοκλής κατασκευάζει την πρώτη τριήρη.
700 π.Χ. Ιδρύονται η Ποσειδώνια και το Μεταπόντιο.
Οι Ευβοείς αποικίζουν τη Χαλκιδική. Στη Σπάρτη κατασκευάζεται ο Ναός της Όρθιας Άρτεμης.
Μακεδονικά φύλα εγκαθίστανται στην περιοχή του ποταμού Αλιάκμονα. Την περίοδο αυτή αρχίζει ο πόλεμος ανάμεσα στη Χαλκίδα και την Ερέτρια, πόλεις με σημαντική βιοτεχνία και εξαγωγικό εμπόριο. Κύρια αιτία αποτελεί η διεκδίκηση του Ληλάντιου πεδίου που τις χώριζε.
Αυτό τον πόλεμο ο Θουκυδίδης τον θεωρεί απαρχή της διαίρεσης των αρχαίων Ελλήνων «Μάλιστα δε ες τον πάλαι ποτέ γενόμενον πόλεμον Χαλκιδέων και Ερετριών και το άλλο Ελληνικόν ες ξυμμαχίαν εκατέρων διέστη». - Θουκυδίδου, Α΄ 15).
689 π.Χ. Οι Ρόδιοι ιδρύουν τη Γέλα.
682/1 π.Χ. Η αρχή του καταλόγου των επώνυμων αρχόντων στην Αθήνα σηματοδοτεί ενδεχόμενη πολιτειακή αλλαγή.
682-668 π.Χ. Β΄ Μεσσηνιακός Πόλεμος. Οι Μεσσήνιοι επαναστατούν εναντίον των Σπαρτιατών και απελευθερώνουν τη χώρα τους. Οι Σπαρτιάτες αντεπιτίθενται υπό την εμπνευσμένη καθοδήγηση του ποιητή και πολιτικού Τυρταίου και καταστέλλουν την επανάσταση επαναφέροντας το status quo ante.
680 π.Χ. Ο Πάριος Τελεσικλής με αποίκους από το νησί των Κυκλάδων ιδρύει τη Θάσο. Κοπή των πρώτων νομισμάτων στις ελληνικές πόλεις της Μικράς Ασίας. Η χρονολογία αυτή θεωρείται από αρκετούς επιστήμονες ιδιαίτερα πρώιμη και αμφισβητείται.
677 π.Χ. Οι Μεγαρείς ιδρύουν τη Χαλκηδόνα στην Προποντίδα.
675 π.Χ. Ιδρύεται από τους Χαλκιδείς το Ρήγιο στην Κάτω Ιταλία (στενό της Μεσσήνας).Οι Μιλήσιοι ιδρύουν στις ακτές της Προποντίδας την Κύζικο.
Περίοδος ακμής του ποιητή Τυρταίου.
Διάδοση της τακτικής της οπλιτικής φάλαγγας.
670 π.Χ. Εγκαθιδρύεται από τον Ορθαγόρα στη Σικυώνα, κοντά στην Κόρινθο, τυραννίδα, πιθανόν η πρώτη στον ελλαδικό χώρο.
669 π.Χ. Ήττα των Λακεδαιμονίων από τους Αργείους στη μάχη των Υσίων (πολίχνη της Αργολίδας κοντά στα σύνορα με την Αρκαδία).
664 π.Χ. Ναυμαχία ανάμεσα σε κορινθιακά και κερκυραϊκά πλοία σε άγνωστη τοποθεσία. Η πρώτη ναυμαχία ανάμεσα σε Έλληνες. Μερικοί επιστήμονες την τοποθετούν την περίοδο της τυραννίδας του Περίανδρου.
663(;) π.Χ. Νομοθεσία του Ζάλευκου στους Λοκρούς της Κάτω Ιταλίας. Με αυτή οι ποινές δεν καθορίζονται από τους δικαστές αλλά από τους νόμους και αναγνωρίζεται η δυνατότητα σύναψης συμβολαίου, ιδέα αντίθετη με το δίκαιο του ισχυρότερου κλπ.
660 π.Χ. Οι Μεγαρείς ιδρύουν το Βυζάντιο.
657 π.Χ. Ο Κύψελος ανατρέπει τους Βακχιάδες και γίνεται τύραννος της Κορίνθου.
650-560 π.Χ. Το 640 π.Χ. γεννιέται η Σαπφώ.
648 π.Χ. Ίδρυση της Ιμέρας από τους κατοίκους της Ζάγκλης ή της Μεσσήνης. Μέχρι τον 5ο αιώνα μαζί με τις Μύλες ήταν οι μοναδικές ελληνικές αποικίες στη βόρεια ακτή της Σικελίας.
Οικιστές της πόλης ήταν τρεις: ο Σίμος, ο Σάκων και ο Ευκλείδης.
646 π.Χ. Ίδρυση της Ολβίας από τους Μιλήσιους στη βόρεια ακτή του Εύξεινου Πόντου.
640 π.Χ. Ο Θεαγένης γίνεται τύραννος των Μεγάρων.
Ο Αθηναίος Κύλων αναδεικνύεται Ολυμπιονίκης.
Γεννιέται(;) ο ποιητής Στησίχορος (-550 π.Χ.).
Οι πρώτοι Έλληνες έμποροι οι οποίοι είχαν ακολουθήσει τους ομοεθνείς τους μισθοφόρους στην Αίγυπτο ιδρύουν στον κανωβικό βραχίονα του Νείλου εμπορικό σταθμό, ο οποίος αργότερα, την εποχή του φαραώ Άμαση (560 π.Χ.), εξελίσσεται στην πόλη Ναύκρατη.
632/1 π.Χ. Ο Μεγακλής γίνεται άρχοντας στην Αθήνα. Ο Ολυμπιονίκης Κύλων προσπαθεί να εγκαθιδρύσει τυραννίδα, αλλά αποτυγχάνει. Οι οπαδοί του, αν και έχουν καταφύγει ως ικέτες σε βωμό, σφαγιάζονται έπειτα από διαταγή του Αλκμαιωνίδη Μεγακλή (Κυλώνειο Άγος). Λίγο αργότερα ο Μεγακλής εξορίζεται με όλο του το γένος. Τελικά οι Αλκμαιωνίδες θα επιστρέψουν στην Αθήνα μετά την παραχώρηση αμνηστίας από τον Σόλωνα.
630 π.Χ. Οι Μιλήσιοι αποικίζουν τη Σινώπη και την Τραπεζούντα.
Ο Σάμιος Κωλαίος φτάνει στην Ταρτησσό, πόλη της κοιλάδας του ποταμού Γκουαδαλκιβίρ στη νοτιοδυτική Ισπανία, η οποία ακμάζει λόγω του εμπορίου της με τους Φοίνικες, με τους Καρχηδόνιους και αργότερα με τους Έλληνες. Καταστρέφεται από τους Καρχηδόνιους γύρω στο 500 π.Χ.
628 π.Χ. Οι Μεγαρείς ιδρύουν τον Σελινούντα στη Σικελία.
626/5-585 π.Χ. Ο Περίανδρος, γιος του τυράννου της Κορίνθου Κύψελου, διαδέχεται τον πατέρα του στην εξουσία. Η περίοδος της τυραννίδας του είναι μια λαμπρή εποχή οικονομικής και πολιτιστικής ακμής για την πόλη της Κορίνθου.
625 π.Χ. Γεννιέται ο φιλόσοφος Θαλής ο Μιλήσιος.
Ιδρύεται στην Ήπειρο η Αμβρακία.
621 π.Χ. Νομοθεσία του Δράκοντα στην Αθήνα.
612 π.Χ. Με προτροπή του Σόλωνα οι Αθηναίοι καταλαμβάνουν τη Σαλαμίνα, την οποία κατέχουν οι Μεγαρείς.
610 π.Χ. Γεννιέται ο φιλόσοφος Αναξίμανδρος.
607 π.Χ. Οι Αθηναίοι καταλαμβάνουν για πρώτη φορά τη στρατηγικής σημασίας πόλη στην είσοδο του Ελλησπόντου, το Σίγειο.
601-570 π.Χ. Ο Κλεισθένης εγκαθιδρύει τυραννίδα στη Σικυώνα.
600 π.Χ. Οι Φωκαείς ιδρύουν τη Μασσαλία.
Ο Θρασύβουλος εγκαθιδρύει τυραννίδα στη Μίλητο.
Ακμή των ποιητών Μίμνερμου και Αλκαίου.
Ξεκινά η ανέγερση του Ηραίου της Ολυμπίας.
Αρχίζει ο πρώτος Ιερός Πόλεμος στους Δελφούς (σύμφωνα με άλλους ιστορικούς, ο πόλεμος αρχίζει το 590 π.Χ.). Η προσπάθεια της γειτονικής πόλης Κρίσας να επέμβει στις υποθέσεις του ιερού αποτελεί και την αιτία της σύγκρουσης ανάμεσα στην Κρίσα και τις δυνάμεις της αμφικτιονίας. Στο τέλος, έπειτα από δεκαετή σχεδόν αγώνα, η πόλη καταστρέφεται, οι κάτοικοί της εξοντώνονται και το Κρισαίον Πεδίο περιέρχεται στη δικαιοδοσία του ιερού.
Ξεκινά η ανέγερση του πρώτου Εκατόμπεδου -του αρχαίου Ναού της Αθηνάς Πολιάδος- στην Ακρόπολη των Αθηνών.
594/3 π.Χ. Οι πολιτικές παρατάξεις στην Αθήνα αναθέτουν στον Σόλωνα, αριστοκράτη και ποιητή, τη ρύθμιση της νομοθεσίας. Αρχίζει τις μεταρρυθμίσεις του.
585 π.Χ. Ο Θαλής ο Μιλήσιος προβλέπει μια έκλειψη.
585-575 π.Χ. (σύμφωνα με άλλους το 595 π.Χ.) Ο Πιττακός διορίζεται από τους Μυτιληναίους δικτάτορας για ορισμένο χρονικό διάστημα.
Γεννιέται ο φιλόσοφος Αναξιμένης (πεθαίνει το 525 π.Χ.).
583-581 π.Χ. Ο Δαμασίας εκλέγεται επώνυμος άρχοντας στην Αθήνα.
582 π.Χ. Καθιερώνονται τα Πύθια στους Δελφούς.
581 π.Χ. Ιδρύεται ο Ακράγας.
580 π.Χ. Οι Σελινούντιοι νικούν τους Καρχηδόνιους της Σικελίας.
575 π.Χ. Οι Νάξιοι αφιερώνουν τη Σφίγγα στους Δελφούς.
573 π.Χ. Οργανώνονται στη Νεμέα οι αθλητικοί αγώνες Νέμεα.
572 π.Χ. Οι Ηλείοι επιβάλλουν τον έλεγχο τους στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
570 π.Χ. Ανέγερση του Θησαυρού των Σικυωνίων στους Δελφούς.
Φιλοτεχνείται ο Μοσχοφόρος(;).
Ο Πεισίστρατος αρχίζει την ανέγερση του νέου Εκατομπέδου (Προπαρθενώνος) στην Αθήνα (550).
566/5 π.Χ. Αρχή της τέλεσης των Μεγάλων Παναθηναίων.
565 π.Χ. Ο Πεισίστρατος νικά τους Μεγαρείς και καταλαμβάνει τη Νίσαια, επίνειο των Μεγάρων στο Σαρωνικό.
561/0 π.Χ. Ο Πεισίστρατος γίνεται τύραννος στην Αθήνα.
560/59 π.Χ. Πεθαίνει ο Σόλων.
Ο Πεισίστρατος εξορίζεται για πρώτη φορά.
560-550 π.Χ. Πόλεμος ανάμεσα στη Σπάρτη και την Τεγέα.
560 π.Χ. Οι Φωκαείς αποβιβάζονται στην Κορσική.
556 π.Χ. Ο Πεισίστρατος ξαναγίνεται τύραννος, αλλά σε σύντομο χρονικό διάστημα εξορίζεται πάλι.
Ο Χίλωνας, ένας από τους Επτά Σοφούς της αρχαιότητας, γίνεται Έφορος στη Σπάρτη.
Γεννιέται ο Σιμωνίδης ο Κίος (πεθαίνει το 466 π.Χ).
554 π.Χ. Γεννιέται στην Αθήνα ο Μιλτιάδης ο Νεότερος, ο νικητής του Μαραθώνα (πεθαίνει το 489 π.Χ. στην Αθήνα).
550 π.Χ. Η Σπάρτη κατακτά τη «Θυρεάτιδα χώραν», περιοχή της Κυνουρίας. Την πόλη Θυρέα οι Σπαρτιάτες θα την παραχωρήσουν το 431 π.Χ. στους Αιγινήτες, οι οποίοι έχουν εκδιωχθεί από το νησί τους.
Το 425 π.Χ. και ενώ οι νέοι της κάτοικοι την οχυρώνουν δέχεται σφοδρή επίθεση από τον αθηναϊκό στόλο του οποίου ηγείται ο Νικίας και καταστρέφεται ολοσχερώς.
Οι κάτοικοί της εκτελούνται ως «άσπονδοι εχθροί των Αθηναίων».
Ιδρύεται η Πελοποννησιακή Συμμαχία.
Περίοδος ακμής του αγγειοπλάστη και αγγειογράφου Εξηκία (-530 π.Χ.).
Περίοδος δραστηριότητας του ποιητή Ανακρέοντα (-500 π.Χ.).
Οι Μασσαλιώτες ιδρύουν την πόλη Εμπόρ(ε)ιο στην Ισπανία.
548/7 π.Χ. Καταστροφή του Ναού του Απόλλωνα στους Δελφούς.
546 π.Χ. Θάνατος του φιλοσόφου Αναξίμανδρου.
Κατασκευάζεται ο Θησαυρός των Κνιδίων στους Δελφούς.
546/5 π.Χ. Ο Πεισίστρατος παίρνει για τρίτη φορά την εξουσία στην Αθήνα.
538 π.Χ. Ο Πολυκράτης και τα αδέρφια του, Παντάγνωστος και Συλοσώντας, καταλαμβάνουν την εξουσία στη Σάμο.
537 π.Χ. Ο Λύγδαμης γίνεται τύραννος στη Νάξο.
535 π.Χ. Ανέγερση του Ναού του Απόλλωνα στην Κόρινθο.
534 π.Χ. Καθιερώνεται η τέλεση δραματικών αγώνων στη διάρκεια των Μεγάλων Διονυσίων στην Αθήνα.
533 π.Χ. Ο Πολυκράτης γίνεται τύραννος στη Σάμο. Ανάμεσα στα σπουδαία τεχνικά έργα που κατασκευάζονται στην εποχή του είναι και η περίφημη σήραγγα, έργο του Μεγαρέα μηχανικού Ευπαλίνου (Ευπαλίνειο Υδραγωγείο).
530 π.Χ. Ο Πεισίστρατος αρχίζει την ανέγερση του δεύτερου Εκατομπέδου στην Αθήνα.
Απαρχές της ερυθρόμορφης αττικής κεραμικής.
528/7 π.Χ. Θάνατος του Πεισίστρατου. Τον διαδέχονται οι γιοι του Ίππαρχος και Ιππίας.
527 π.Χ. Επίσημη έκδοση των ομηρικών επών.
525 π.Χ. Γεννιέται ο ποιητής Αισχύλος.
Κατασκευάζεται ο Θησαυρός των Σιφνίων στους Δελφούς.
Περίοδος ακμής του αγγειοπλάστη Ευφρονίου (-500 π.Χ.).
Ο Μιλτιάδης αποστέλλεται στη Θρακική Χερσόνησο.
522 π.Χ. Μαρτυρικός θάνατος πάνω σε σταυρό του Πολυκράτη από τον Πέρση σατράπη Οροίτη.
521 π.Χ. Ο Αχαιμενίδης βασιλιάς της Περσίας Δαρείος Α΄ θέτει σε κυκλοφορία χρυσούς δαρεικούς και αργυρούς σίγλους με την εικόνα του.
520 π.Χ. Ο Κλεομένης Α΄ αναγορεύεται βασιλιάς της Σπάρτης.
519 π.Χ. Οι Αθηναίοι συμμαχούν με τους Πλαταιείς.
Ήττα των Αργείων από τους Σπαρτιάτες στη Σήπεια (494 π.Χ.).
516 π.Χ. Οι Πέρσες κυριεύουν τη Σάμο.
514 π.Χ. Ο Αρμόδιος και ο Αριστογείτων (τυραννοκτόνοι) σκοτώνουν τον τύραννο Ίππαρχο, ενώ ο αδερφός του Ιππίας που τον διαδέχεται στην εξουσία διακόπτει τη φιλολαϊκή πολιτική της οικογένειάς του και γίνεται τύραννος με τη σημερινή σημασία της λέξης.
513/2 π.Χ. Η οικογένεια των Αλκμεωνιδών έρχεται σε συνεννόηση με τους Σπαρτιάτες για να βοηθήσουν οι τελευταίοι στην εκδίωξη του Ιππία.
Ο Πέρσης βασιλιάς Δαρείος στη διάρκεια της εκστρατείας του εναντίον των Σκυθών καταλαμβάνει το ανατολικό τμήμα της Θράκης.
512 π.Χ. Περίπλους του Σκύλακα του Καρυανδέα (φτάνει μέχρι τις εκβολές του ποταμού Ινδού και στη συνέχεια πλέει μέχρι το σημερινό Σουέζ).
511 π.Χ. Ο Σπαρτιάτης Δωριεύς επιχειρεί να εκδιώξει τους Καρχηδόνιους από τη Σικελία.
Ο Κρότωνας καταστρέφει τη Σύβαρη.
Οι Πέρσες υποτάσσουν τους Έλληνες της Θράκης.
510 π.Χ. Ο Ιππίας εκδιώκεται από την Αθήνα με τη βοήθεια των Σπαρτιατών.
Επιτύμβια στήλη του Αριστίωνα (μαραθωνομάχου).
508 π.Χ. Οι πρώτες καθαρά δημοκρατικού χαρακτήρα μεταρρυθμίσεις του Κλεισθένη προκαλούν την αντίδραση των ολιγαρχικών, τους οποίους υποστηρίζουν ανοιχτά οι Σπαρτιάτες. Ο Κλεομένης αποτυγχάνει να εμποδίσει τον Κλεισθένη.
507 π.Χ. Οι μεταρρυθμίσεις πολιτειακού χαρακτήρα του Κλεισθένη στην Αθήνα ενισχύουν την προσπάθεια για πλήρη εκδημοκρατισμό της πολιτικής ζωής της πόλης.
506 π.Χ. Νέα προσπάθεια του Κλεομένη να ανατρέψει το δημοκρατικό καθεστώς της Αθήνας αποτυγχάνει.
501 π.Χ. Δημιουργείται το αξίωμα των δέκα στρατηγών στην Αθήνα.
πηγή: επίτομο Λεξικό Ελληνικής Ιστορίας
Scholeio.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου